Strona główna: Różnice pomiędzy wersjami

Z Archiwum historyczne PTMA
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania
(→‎Historia Astronomii Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii)
Linia 9: Linia 9:
 
Pierwszy zgłosił się na to wezwanie Maksymilian Białęcki (nr 36/1526 z 3.IX.), apelując również o założenie towarzystwa. Zaznaczyć należy, że w tym czasie (od r. 1887) istniało już Towarzystwo Astronomiczne Francji, którego członkiem — pierwszym z Polaków — był Feliks Przypkowski od r. 1913. Listownie zgłaszają się do Przypkowskiego (poza Białęckim) Felicjan Kępiński, inż. Władysław Szaniawski z Przegalin, dr Tadeusz Rakowiecki, a także Tadeusz Banachiewicz, wówczas asystent w Obserwatorium Uniwersyteckim w Kazaniu, który współpracował z „Wszechświatem” publikując kalendarzyki astronomiczne.<br>
 
Pierwszy zgłosił się na to wezwanie Maksymilian Białęcki (nr 36/1526 z 3.IX.), apelując również o założenie towarzystwa. Zaznaczyć należy, że w tym czasie (od r. 1887) istniało już Towarzystwo Astronomiczne Francji, którego członkiem — pierwszym z Polaków — był Feliks Przypkowski od r. 1913. Listownie zgłaszają się do Przypkowskiego (poza Białęckim) Felicjan Kępiński, inż. Władysław Szaniawski z Przegalin, dr Tadeusz Rakowiecki, a także Tadeusz Banachiewicz, wówczas asystent w Obserwatorium Uniwersyteckim w Kazaniu, który współpracował z „Wszechświatem” publikując kalendarzyki astronomiczne.<br>
 
Właściwym początkiem powstania Towarzystwa było pojawienie się w roku 1919 komety periodycznej Brorsena-Metcalfa ([http://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb.cgi?sstr=23P (23P/1919 Q1)] (1919 III) (1919b). Wiadomość o tym podała najpierw prasa codzienna, a obserwacjami tej komety zainteresowali się dwaj uczniowie szkół warszawskich — Stefan Kaliński i Stanisław Mrozowski.<br>
 
Właściwym początkiem powstania Towarzystwa było pojawienie się w roku 1919 komety periodycznej Brorsena-Metcalfa ([http://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb.cgi?sstr=23P (23P/1919 Q1)] (1919 III) (1919b). Wiadomość o tym podała najpierw prasa codzienna, a obserwacjami tej komety zainteresowali się dwaj uczniowie szkół warszawskich — Stefan Kaliński i Stanisław Mrozowski.<br>
−
Za pośrednictwem dra Kępińskiego, który uczył kosmografii w kilku szkołach warszawskich, skontaktowali się oni z Janem Mergentalerem, uczniem gimnazjum im. Mikołaja Reja. Do tego zespołu trzech młodych entuzjastów dołączyło wkrótce dwóch starszych, już po maturze, studentów Uniwersytetu Warszawskiego — Edward Sten z i Antoni Zygmund.<br>
+
Za pośrednictwem dra Kępińskiego, który uczył kosmografii w kilku szkołach warszawskich, skontaktowali się oni z Janem Mergentalerem, uczniem gimnazjum im. Mikołaja Reja. Do tego zespołu trzech młodych entuzjastów dołączyło wkrótce dwóch starszych, już po maturze, studentów Uniwersytetu Warszawskiego — Edward Stenz i Antoni Zygmund.<br>
 
Ta piątka dała początek powstaniu międzyszkolnego Koła Miłośników Astronomii, zawiązanego w dniu 5 października 1919 roku i liczącego pod koniec tego roku kilkunastu członków, wśród nich tylko dwóch pod względem prawnym dorosłych: dr Felicjan Kępiński i zapalony miłośnik astronomii, urzędnik pocztowy Maksymilian Białęcki. Ten ostatni okazał się niestrudzonym organizatorem, posiadał własną lunetę o średnicy obiektywu 96 mm i czas swój dzielił między pracę zawodową i Koło. W dwa lata później, już po formalnym utworzeniu Towarzystwa Miłośników Astronomii, dzięki staraniom p. Białęckiego Towarzystwo uzyskało lokal na poddaszu Szkoły Technicznej Kolejowej przy ulicy Chmielnej 88, gdzie utworzono własne Obserwatorium Astronomiczne, nazwane skromnie Dostrzegalnią.<br>
 
Ta piątka dała początek powstaniu międzyszkolnego Koła Miłośników Astronomii, zawiązanego w dniu 5 października 1919 roku i liczącego pod koniec tego roku kilkunastu członków, wśród nich tylko dwóch pod względem prawnym dorosłych: dr Felicjan Kępiński i zapalony miłośnik astronomii, urzędnik pocztowy Maksymilian Białęcki. Ten ostatni okazał się niestrudzonym organizatorem, posiadał własną lunetę o średnicy obiektywu 96 mm i czas swój dzielił między pracę zawodową i Koło. W dwa lata później, już po formalnym utworzeniu Towarzystwa Miłośników Astronomii, dzięki staraniom p. Białęckiego Towarzystwo uzyskało lokal na poddaszu Szkoły Technicznej Kolejowej przy ulicy Chmielnej 88, gdzie utworzono własne Obserwatorium Astronomiczne, nazwane skromnie Dostrzegalnią.<br>
  

Wersja z 09:24, 12 lis 2014

Historia Astronomii Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii

Towarzystwa Miłośników Astronomji (1921-1928), Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Astronomji (1928-1939).
Dane zebrane z archiwalnych numerów Uranii oraz materiałów zebranych przez członków Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii
Prosimy o przesyłanie danych na adres zarzad@ptma.pl
W tekstach zachowano oryginalną pisownie polską w zakresie ortografii i gramatyki, jaka obowiązywała w okresie międzywojennym.

Początki PTMA czyli Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii (pod auspicjami Polskiej Akademii Nauk) to jedno z najstarszych towarzystw w Polsce.
W roku 1908 na łamach "Wszechświata" (nr 25/1359 z 21.VI.) ukazuje się artykuł Feliksa Przypkowskiego z Jędrzejowa, pt. „Miłośnicy i protektorowie astronomii”, w którym postuluje się założenie dwóch towarzystw: astronomicznego ściśle naukowego oraz zrzeszającego miłośników astronomii. Wkrótce („Wszechświat” nr 33/1523 z 13.VIII.1911) ogłasza list otwarty o udzielenie na łamach „Wszechświata” miejsca dla miłośników astronomii, by mogli się zrzeszać przynajmniej na tej płaszczyźnie.
Pierwszy zgłosił się na to wezwanie Maksymilian Białęcki (nr 36/1526 z 3.IX.), apelując również o założenie towarzystwa. Zaznaczyć należy, że w tym czasie (od r. 1887) istniało już Towarzystwo Astronomiczne Francji, którego członkiem — pierwszym z Polaków — był Feliks Przypkowski od r. 1913. Listownie zgłaszają się do Przypkowskiego (poza Białęckim) Felicjan Kępiński, inż. Władysław Szaniawski z Przegalin, dr Tadeusz Rakowiecki, a także Tadeusz Banachiewicz, wówczas asystent w Obserwatorium Uniwersyteckim w Kazaniu, który współpracował z „Wszechświatem” publikując kalendarzyki astronomiczne.
Właściwym początkiem powstania Towarzystwa było pojawienie się w roku 1919 komety periodycznej Brorsena-Metcalfa ((23P/1919 Q1) (1919 III) (1919b). Wiadomość o tym podała najpierw prasa codzienna, a obserwacjami tej komety zainteresowali się dwaj uczniowie szkół warszawskich — Stefan Kaliński i Stanisław Mrozowski.
Za pośrednictwem dra Kępińskiego, który uczył kosmografii w kilku szkołach warszawskich, skontaktowali się oni z Janem Mergentalerem, uczniem gimnazjum im. Mikołaja Reja. Do tego zespołu trzech młodych entuzjastów dołączyło wkrótce dwóch starszych, już po maturze, studentów Uniwersytetu Warszawskiego — Edward Stenz i Antoni Zygmund.
Ta piątka dała początek powstaniu międzyszkolnego Koła Miłośników Astronomii, zawiązanego w dniu 5 października 1919 roku i liczącego pod koniec tego roku kilkunastu członków, wśród nich tylko dwóch pod względem prawnym dorosłych: dr Felicjan Kępiński i zapalony miłośnik astronomii, urzędnik pocztowy Maksymilian Białęcki. Ten ostatni okazał się niestrudzonym organizatorem, posiadał własną lunetę o średnicy obiektywu 96 mm i czas swój dzielił między pracę zawodową i Koło. W dwa lata później, już po formalnym utworzeniu Towarzystwa Miłośników Astronomii, dzięki staraniom p. Białęckiego Towarzystwo uzyskało lokal na poddaszu Szkoły Technicznej Kolejowej przy ulicy Chmielnej 88, gdzie utworzono własne Obserwatorium Astronomiczne, nazwane skromnie Dostrzegalnią.

Najważniejsze daty w historii PTMA

21 czerwca 1908 r. - ukazuje się artykuł Feliksa Przypkowskiego z Jędrzejowa, pt. „Miłośnicy i protektorowie astronomii”;
13 sierpnia 1911 r. - publikowany zostaje list otwarty o udzielenie na łamach „Wszechświata” miejsca dla miłośników astronomii;
5 października 1919 r. - zostaje założone Koło Miłośników Astronomii, w 1921 roku przemianowane na T. M. A.
1 maja 1921 r. – Walne Zebranie Członków T. M. A.;
26 listopada 1921 r. – "Wybory Ogólnego Zebrania", pierwszym prezesem zostaje Felicjan Kępiński;
2 lutego 1923 - Zatwierdzenie przez Min. Spr. Wew. pierwszego Statutu Towarzystwa;
30 kwietnia 1924 r. - drugim prezesem do roku 1939 zostaje Michał Kamieński;
24 lutego 1928 r. – zaproponowano nową nazwę Towarzystwa "Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomi";
26 października 1928 r. – podczas Nadzwyczajnego Walnego Zebrania T. M. A., zatwierdzono nową nazwę "Polskie Towarzystwo Przyjaciół Astronomji";
15 stycznia 1948 r. - oficjalne wznowienie prac Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii, pierwszym po wojnie prezesem zostaje Jan Gadomski.

Obecnie Towarzystwo składa się z 18. oddziałów terenowych oraz 6. sekcji tematycznych.

Walne Zjazdy Towarzystwa

– lata 1919-1933 – – lata 1934-1948 – – lata 1949-1963 – – lata 1964-1978 – – lata 1979-1993 – – lata 1994-2008 – – lata 2009-2014 –
1919 1934 1949 1964 1979 1994 2009
1920 1935 1950 1965 1980 1995 2010
1921 1936 1951 1966 1981 1996 2011
1922 1937 1952 1967 1982 1997 2012
1923 1938 1953 1968 1983 1998 2013
1924 1939 1954 1969 1984 1999 2014
1925 1940 1955 1970 1985 2000
1926 1941 1956 1971 1986 2001
1927 1942 1957 1972 1987 2002
1928 1943 1958 1973 1988 2003
1929 1944 1959 1974 1989 2004
1930 1945 1960 1975 1990 2005
1931 1946 1961 1976 1991 2006
1932 1947 1962 1977 1992 2007
1933 1948 1963 1978 1993 2008

Historia Astronomii w Polsce

Archiwalne numery Uranii

Wybrane osoby w historii astronomii i PTMA

Oddziały nieistniejące

Ważne miejsca w historii astronomii i PTMA

Materiały do tłumaczenia

Opracowanie: Marek Substyk, Agnieszka Nowak, Marek Zawilski

Źródło „https://historia.ptma.pl/index.php?title=Strona_główna&oldid=58435”