2014

24 lutego, Reaktywacja Oddziału w Poznaniu

Dnia 24 lutego 2014 o godzinie 19:00 w budynku Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu przy ulicy Słonecznej 36 odbyło się nadzwyczajne, walne zebranie reaktywacyjne, podczas którego po kilku latach nieaktywności dokonano reaktywacji Poznańskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii.
Na zebranie stawiło się 15 osób. Osoby te zadeklarowały, że wstępują do reaktywowanego oddziału terenowego Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii w Poznaniu z siedzibą w Poznaniu. Zebranie jednomyślnie uchwaliło jawność głosowania zgodnie z Art 14 par.5 Statutu PTMA.
Następnie w głosowaniu jawnym zgodnie z art.14 par.5 Statutu PTMA zostały wybrane władze Oddziału w składzie:
Zarząd:
Prezes: Robert Twarogal
Wiceprezes: Łukasz Wojtyniak
Skarbnik: Małgorzata Dudek
Sekretarz: Juliusz Zujewski
Członkowie Zarządu:
Adam Tomaszewski
Paweł Oleksiak
Komisja Rewizyjna:
Członek KR: Sławomir Pydziński
Członek KR: Robert Mackojć
Członek KR: Łukasz Zieliński
Na miejsce siedziby oddziału wybrano budynek Obserwatorium Astronomicznego UAM na ul. Słonecznej 36 w Poznaniu.
Dzięki uprzejmości Dyrektora Obserwatorium Astronomicznego w Poznaniu Pana prof. dr hab. Edwina Wnuka, mogliśmy reaktywować oddział w budynku Obserwatorium – kultowym dla PTMA miejscu. Dziękujemy Panu Profesorowi za ciepłe słowa powitania i chęć dalszej współpracy!

17 maja, 41. Walny Zjazd Delegatów PTMA

W dniu 17 maja 2014 podczas 41. Walnego Zjazdu Delegatów na prezesa Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii wybrano

foto: Janusz Wiland

Janusza Mieczysława Jagłę.
W tym samym dniu na wniosek nowego prezesa Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii odbyło się zebranie Zarządu Głównego.
Jednomyślnie przyjęto propozycję prezesa Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii o ukonstytuowaniu się składu Zarządu Głównego.
Przyjęto następujący skład Zarządu Głównego PTMA:
Wiceprezes: Marek Substyk
Wiceprezes: Janusz Wiland
Skarbnik: Aleksandra Goedel-Lannoy
Sekretarz: Janusz Ławicki
Członek Zarządu Głównego: Wojciech Burzyński
Członek Zarządu Głównego: Adam Kisielewicz
Członek Zarządu Głównego: Zofia Huppenthal
Członek Zarządu Głównego: Wiesław Krajewski
Członek Zarządu Głównego: Sebastian Soberskiski
Członek Zarządu Głównego: Tadeusz Smela
Członek Zarządu Głównego: Marian Legutko
Członek Zarządu Głównego: Dawid Gondek
Protokołował sekretarz Janusz Ławicki
Białystok, dnia 17 maja 2014

18 maja, Otwarcie internetowego forum miłośników astronomii

Już na drugi dzień po Walnym Zjeździe Delegatów PTMA, 18 maja 2014 roku, na stronie http://www.forum.ptma.pl otwarto po raz pierwszy w historii Polskiego Towarzystwa Miłośników, uruchomiono przeznaczone dla miłośników astronomii forum, w którym każdy z członków ma możliwość wymiany informacji, doświadczeń oraz zadawania pytań w przeróżnych aspektach towarzystwa.
Marek Substyk

15 czerwca, Zmarł Andrzej Wiciński

15 czerwca 2014 roku zmarł Andrzej Wiciński, miłośnik astronomii, prezes krakowskiego oddziału PTMA (1982-1985), założyciel niepołomickiego oddziału PTMA, organizator i uczestnik pierwszych obozów i obserwacji w Młodzieżowym Obserwatorium Astronomicznym w Niepołomicach.

28 czerwca, Zebranie Zarządu PTMA w Krakowie

II Zebranie Zarządu PTMA było spotkaniem roboczym, którego głównym celem było przekazanie lokalu wraz z wyposażeniem i dokumentacją, nowemu Zarządowi PTMA wybranemu w maju podczas Walnego Zjazdu Delegatów.
Obecni zapoznali się z również z planami nowego prezesa, przedyskutowali problemy związane z ze zmianą w Krajowym Rejestrze Sądowym.
Ustalono zakres prac na kolejne miesiące.
Marek Substyk

foto: Marek Substyk

4 września, Zebranie Zarządu PTMA w Krakowie

4 października b.r. w siedzibie głównej PTMA w Krakowie odbyło się kolejne spotkanie Zarządu Głównego. W obradach uczestniczyło kilkanaście osób reprezentujących ścisły Zarząd, m.in. Prezesi Oddziałów. Jak zawsze swoją obecnością zaszczycił nas Prezes Honorowy PTMA, Pan dr Henryk Brancewicz.
Od ostatnich wyborów do dnia zebrania odnotowano duży postęp w odnowieniu nadszarpniętego wizerunku PTMA, jaki znaliśmy z lat ubiegłych. Uruchomione zostało oczekiwane od dłuższego czasu forum dyskusyjne PTMA, http://www.forum.ptma.pl/, odnowiona została również główna strona internetowa. Dużą popularnością cieszy się również profil PTMA na stronie portalu społecznościowego Facebook, https://www.facebook.com/zgptma.
W kwestii formalnej Zarząd dopełnił zobowiązań uaktualniając wpis w Krajowym Rejestrze Sądowym. W związku z powyższym nowy Zarząd został w pełni zatwierdzony przez KRS.
Szykują się również zmiany w statucie. Do życia powołana została komisja, która ma na zadanie opracować na podstawie aktualnego statutu, nową jego wersje dopasowaną do aktualnych realiów i potrzeb. W komisji zasiedli: Wojciech Krajewski, Tadeusz Smela i Sebastian Soberski.
Gościem specjalnym zebrania był prof. dr hab. Maciej Mikołajewski, który zaprezentował nam czasopismo Urania – Postępy Astronomii. Podczas dyskusji omówiono zasadność większego wpływu PTMA na ww. wydawnictwo. Przypomnę, że czasopismo prowadzone jest w tej chwili zarówno przez Polskie Towarzystwo Astronomiczne (PTA) jak i Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii (PTMA). Rola PTMA ograniczała się wyłącznie do przekazywania redaktorom Uranii informacji o poczynaniach poszczególnych Oddziałów. Pan prof. Maciej Mikołajewski zaproponował dla PTMA stanowisko zastępcy redaktora naczelnego. Przy kandydaturze samego zainteresowanego, funkcję tę objął Marek Substyk, wiceprezes PTMA. Dyskusje tyczyły również konferencji powiązanej z 50-leciem powstania Młodzieżowego Obserwatorium Astronomicznego w Niepołomicach. Podczas spotkania Pan Janusz Wiland, wiceprezes PTMA, zaprosił prezesa PTMA, Pana Janusza Jagłę na konferencję pt. „Astronomia i badania kosmiczne w edukacji”, która odbędzie się w Warszawie, 8-go listopada.
Kolejne spotkanie Zarządu zaplanowane zostało na koniec marca 2015 roku.

27 września, Reaktywacja Oddziału w Niepołomicach

W dniu 27 września 2014 roku został reaktywowany Oddział Niepołomicki Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii. Historia Oddziału sięga lat 60-tych ubiegłego wieku kiedy to fotograf Zdzisław Słowik, aktywny działacz PTMA, założył Stację Obserwacyjną Oddziału Krakowskiego PTMA w Niepołomicach i doprowadził do wybudowania Obserwatorium. W latach 70-tych ubiegłego wieku stację obserwacyjną przekształcono w ośrodek pracy pozaszkolnej i wtedy zmalała liczba członków PTMA, którzy przenieśli się z Niepołomic do Oddziału Krakowskiego. Próby reaktywowania Oddziału Niepołomickiego podejmowano kilkakrotnie.
Obecnie reaktywowany Oddział liczy 32 osoby. Jest to głównie młodzież w wieku od 16 do 21 lat. Na pierwszym posiedzeniu wybrano nowy Zarząd, który ukonstytuował się w składzie:
Artur Sosnal – Prezes
Dominik Pasternak – Wice Prezes
Grzegorz Sęk – Wice Prezes
Klaudia Lekston – Skarbnik
Jolanta Sosnal – Sekretarz
Michał Jarecki – Członek Zarządu
Mikołaj Chudecki – Członek Zarządu
Przewodniczącym Komisji Rewizyjnej został Jacek Brzeziński.
W planach reaktywowanego Oddziału są między innymi:
comiesięczne prelekcje astronomiczne dla mieszkańców Niepołomic
cykl pokazów p.t. „Astronomia dla każdego” prowadzonych przez członków PTMA
wyprawy astronomiczne w celu obserwacji zjawisk
wycieczki tematyczne do Obserwatoriów i Planetariów w Polsce i na świecie oraz placówek badawczych, np. do CERN w Szwajcarii.
Artur Sosnal

3 listopada, Archiwum historyczne PTMA

Ruszył nowy projekt, mający za zadanie zgromadzenie w jednym miejscu informacji o historii PTMA oraz astronomii w Polsce. Do niedawna nie było by to możliwe, ze względu na trudny dostęp głównie do materiałów zgromadzonych w archiwalnych numerach Uranii czy do dokumentów znajdujących się w siedzibie Zarządu Głównego PTMA.
Swego czasu istniała nawet sekcja historyczna PTMA, której dokumenty przepadły lub nie znamy ich miejsca przechowywania.
Materiały dotyczące samej historii astronomii, były już kilkukrotnie zbierane do różnych publikacji, lecz nigdy nie zostały publicznie udostępniane.
Sroko teraz mamy taką możliwość, nie pozostaje nic innego, aby zamieścić w jednym miejscu całą historię i wspomnieć osoby, które przyczyniły się do popularyzacji astronomii w Polsce.
Istnieje wiele zapomnianych miejsc po obserwatoriach. Tysiące ludzi w okresie niecałych 100 lat istnienia PTMA, miało wpływ na astronomię w Polsce i to dla nich musimy wykonać to archiwum.
Pracę jaką należy wykonać, nie można z niczym porównać. Jest to żmudne przeglądanie każdego numeru Uranii i przenoszenie zawartości na serwer. Nie mniejszą pracę trzeba będzie włożyć w siedzibie PTMA w Krakowie, w której być może znajdą się cenne dokumenty.
Po zarchiwizowaniu historii PTMA w planie będzie dalsze poszerzanie informacji o elementy związane z całą historią astronomii w Polsce.
Marek Substyk

29 listopada, 50 lat Oddziału Śląskiego Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii

29.11.2014 roku w Planetarium Śląskim w Chorzowie odbyły się obchody pięćdziesięciolecia istnienia Oddziału Śląskiego PTMA. W uroczystości udział wzięli zaproszeni goście z sąsiednich Oddziałów: Katowickiego, Gliwickiego i Krakowskiego wraz z Honorowym oraz obecnym Prezesem PTMA, a także sympatycy Oddziału i Planetarium, m.in. Jan Desselberger, długoletni pracownik Planetarium, wieloletni prowadzący program „Gwiaździarnia Pana Jana” w III Programie Polskiego Radia oraz autor tablic astronomicznych.
Na początku Jarosław Bugaj zaprezentował krótki, humorystyczny film pokazujący historię Oddziału, jego początki oraz budowę Obserwatorium Astronomicznego. Dr Henryk Brancewicz, nawiązując do portretów wiszących w sali, przedstawił tworzenie się miłośniczego ruchu astronomicznego na ziemiach polskich, początki PTMA i reaktywację Towarzystwa po II wojnie światowej. Potem Henryk Chrupała przedstawił prezentację wspominającą działalność i perypetie Oddziału. Prezes PTMA Mieczysław Janusz Jagła mówił o sprawach związanych z aktualną działalnością Towarzystwa. Po części oficjalnej przyszedł czas na rozmowy i wspomnienia. Pod koniec uroczystości, podzieleni na dwie grupy, uczestnicy poszli zwiedzać oddziałowe Obserwatorium.
Agnieszka Nowak

8 grudnia, Tytuł „Popularyzator Nauki 2014” dla Uranii-PA

foto: Krzysztof Czart

foto: Krzysztof Czart

foto: Krzysztof Czart

Z wielką satysfakcją pragnę poinformować, że w poniedziałek 8. grudnia, podczas Uroczystej gali w hotelu Intercontinental w Warszawie, z rąk Ministry Nauki i Szkolnictwa Wyższego Leny Kolarskiej-Bobińskiej oraz Prezesy Polskiej Agencji Prasowej Lidii Sobańskiej odebrałem przyznane przez kapitułę nagrody "Popularyzator Nauki 2014" pod przewodnictwem prezesa PAN, prof. Michała Kleibera WYRÓŻNIENIE SPECJALNE dla Redakcji "Uranii-Postępów Astronomii": http://wiadomosci.onet.pl/kraj/rozstrzygnieto-konkurs-pap-i-mnisw-dla-popularyzatorow-nauki/vszhy
W uzasadnieniu podkreślono m.in. ponad 90-letnią służbę Uranii w przekazywaniu treści astronomicznych szerokim rzeszom społeczeństwa. Chciałbym podziękować i wszystkim P.T. Redaktorom i Współpracownikom Redakcji z czasów mojego kierowania Uranią w latach 2012-2014. Każdy z Was ma swoją cząstkę przyczyniającą się do tego sukcesu.

Niezwykłym zbiegiem okoliczności, przyznanie nagrody zbiegło się z wydaniem Uranii, prezentującym już na okładce jeden z poszukiwanych, legendarnych zeszytów Uranii z roku 1920, a także jej zmartwychwstaniem po pożodze wojennej w 1945 roku. W ten sposób udało się przedłużyć historię Uranii o dwa lata, czyniąc z niej jednego z liderów spośród najdłużej ukazujących się tytułów popularyzujących astronomię na świecie.
Z tej perspektywy, nie można nie oddać honorów kilku pokoleniom redaktorów I współpracowników Uranii podczas jej blisko stuletniej historii, poczynając od późniejszych profesorów Jana Mergentalera, Felicjana Kępińskiego i nastoletnich entuzjastów astronomii, którzy wkrótce zrzeszyli się w przyszłym PTMA i będą wraz z zawodowymi astronomami przez całe dekady strzec wysokiego poziomu czasopisma. Nie sposób nie wspomnieć Profesora Stefana Piotrowskiego, założyciela wydawanych przez PTA, o 40 lat młodszych od Uranii, Postępów Astronomii, a także mojego poprzednika, Andrzeja Woszczyka, który podjął się ryzyka fuzji obydwu czasopism. To Ich praca i pasja, przeprowadziła Uranię przez te 10 historycznie wyboistych dekad i z Nimi również chciałbym podzielić się dzisiejszym sukcesem, w szczególności z Adamem Strzałkowskim, Andrzejem Kajetanem Wróblewskim i Krzysztofem Ziołkowskim z Uranii, a także Tomaszem Kwastem z Postępów Astronomii i pomysłodawczynią ich nowej formy (którą przejęła dzisiejsza Urania) Bożeną Czerny. Ale nie byłoby dzisiejszej nagrody gdyby nie rzesza znakomitych Autorów, że wspomnę tylko swojego mentora od najmłodszych lat, Włodzimierza Zonna. Wszystkim dziękuję, gratuluję i dedykuję dzisiejszą nagrodę!
Żadne czasopismo nie mogłoby przetrwać bez Czytelników. Wielu nam wiernie towarzyszy i znosi permanentne opóźnienia od 1945 roku. To Członkowie Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii i Polskiego Towarzystwa Astronomicznego, innych stowarzyszeń, klubów i fundacji działających na rzecz astronomii oraz niezrzeszonych entuzjastów własnych obserwacji i amatorów ambitnej lektury. Mam nadzieję, że wytrwają z Uranią kolejne sto lat!

Na uroczystość wybraliśmy się we troje: Bożena Czerny, która kandydaturę Uranii zgłosiła, Krzysztof Czart, który jako dziennikarz PAP konkurs od dekady śledzi, i ja, jako „wysokiej rangi reprezentacja pisma”, czego domagali się organizatorzy. Nie do końca dowierzaliśmy, że rzeczywiście zostaniemy wyróżnieni, więc trzymaliśmy sprawę w tajemnicy. I rzeczywiście nie obyło się bez emocji, gdy w kategorii "media", w której byliśmy nominowani, nagrodę otrzymał (i słusznie) Piotr Cieśliński z Gazety Wyborczej.
Nasze wyróżnienie zostawiono na finał całego wieczoru. Powiedziałem wtedy do licznej publiczności: - Jako astronom czuję się spełniony! Dziś jestem szczęśliwy, że dzięki Uranii, po latach własnych badań, mogę podziwiać osiągnięcia i odkrycia swoich kolegów i dzielić się tym zachwytem z rodakami. Polska astronomia jest wspaniała!
Z wrażenia, okazało się, że znalazłszy się w metropolii, nie umiemy jeździć windą: zobaczyliśmy całą ścianę przycisków na 45 pięter w górę i 5 pięter pod ziemię, i ani śladu … parteru. Mogliśmy się przynajmniej poczuć jak w Hollywoodzie… Szczęśliwe udało się wysiąść na pierwszym piętrze i ze statuetką popularyzatorskiego „Oscara” chyłkiem ruszyliśmy na schody.
Maciej Mikołajewski
fot. Krzysztof Czart