1931

Urania 1/1931

WŁADZE POLSKIEGO TOWARZYSTWA PRZYJACIÓŁ ASTRONOMJI
ZARZĄD CENTRALNY
Prezes: prof. M. Kamieński. Vice-prezes: sen. R Szereszowski.
Członkowie Zarządu: .11. Biall{cki, prof. dr. S. Dickstein, dr. M. Łabanaw (skarbnik). dr. L. Orkisz, dr. E. Rybka (redaktor) W. Sulikowski (sekretarz).
Siedziba: Warszawa. Aleje Ujazdowskie 6/8. Obserwatorium Astronomiczne
Telefon 877-70, Konto w P. K. O. 1985.
WŁADZE ODDZIAŁÓW P. T. P. A.
Oddział Częstochowski.
Prezes: dyr. W. Plodowski, Vtce-prezes: prof. J. Alugulewicz, Członkowie Zarządu: Z. Bogusławski, A. Bratkowski. dyr. W. A1atuszkiewicz, Ks. B. Metler (sekretarz), J. Schleicher (skarbnik), prof. S. Slobodzian, prof. S. Szostek, Zastępcy: dyr. Frost. F. Krajewski.
Siedziba; Częstochowa, ul. N. M. Panny 56, I Gimnazjum Państwowe im. H. Sienkiewicza.
Oddział Lwowski.
Prezes: gen. A. Jasiński, (Batorego 11). Vice-prezes: dr. E. Stenz, (Marszałkowska 1. Inst. Geof. U. J. K)
Członkowie Zarządu: W. Szpunar, asyst. Polit. (Politechnika - skarbnik); M. Wojtowicz. asyst. U. J. K. (Długosza 8), (sekretarz).
Siedziba: Długosza 8, Zakład Astronomiczny U. J. K. Konto w P. K. O. 154.257.
Oddział Warszawski
Prezes: Dr. M. Łobanow. Vice-prezes: inż. Z. Chelmoński, inż. B. Ralalski.
Członkowie Zarządu: M. Bialęcki, P. Chomicz, K. Dembowski, prof. M. Dowgird, J. Grzymala-Pokrzywnicki. W. Opolski, dr. L. Orkisz, dr. E. Rybka. W. Sulikowski (sekretarz), inż. E. Szawdyn (skarbnik), J. Wasiutyński, L. Zajdler.
Siedziba: Warszawa. Chmielna 88, V piętro-mieści sekretariat, dostrzegalnię oraz bibliotekę. Konto czekowe w P. K. O. 5885.
Sekretarjat czynny w poniedziałki od godz. 18 do 20.- sekretarz W. Sulikowski.
Dostrzegalnia czynna w poniedziałki i środy w wieczory pogodne dla członków P. T. P. A. i publiczności. - Kierownik dostrzegalni M. Bialęcki.
Bibljoteka czynna w poniedziałki od godz. 18 do 20.- Bibliotekarz W. Opalski.

Uwaga: Składki członkowskie (12 zł. rocznie) należy wpłacać do właściwych Oddziałów przez P. K. O., lub na ręce skarbników.

Urania 3/1931, str. 51, Sprawozdanie z działalności Zarządu Centralnego Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Astronomii za rok 1930.

Na zebraniu Delegatów Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Astronomii w dniu 17 stycznia 1930 r. wybrany został Zarząd Centralny w składzie następującym: prezes - prof. M. Kamieński, członkowie : prof. dr. S. Dickstein, dr. E. Rybka, dr. L. Orkisz, dr. M. Łobanow, senator R. Szereszowski, M. Białęcki, T. Neuman i W. Sulikowski; Komisja Rewizyjna: dr. L. Breneisen, dr. E. Taraszkiewicz, dr. J Gadomski i K. Dembowski.
Na pierwszem posiedzeniu Zarządu Centralnego w dn. 20 lutego 1930 r. Zarząd ukonstytuował się, jak następuje: prezes - prof. M. Kamieński, vice-prezes - senator R. Szereszowski, sekretarz - W. Sulikowski, skarbnik - dr. M. Łobanow, redaktor - dr. E. Rybka oraz zastępca redaktora - dr. L. Orkisz, administraor - T. Neuman.
W roku sprawozdawczym Zarząd Centralny nie mógł rozwinąć należycie swej działalności, a to z powodu nieotrzymania odpowiednich subsydjów, które były obiecane.
Wstrzymanie, względnie znaczne zredukowanie subsydjów nastąpiło wskutek ogólnego kryzysu gospodarczego w Państwie. Brak funduszów odbił się ujemnie przedewszystkiem na wydawnictwie miesięcznika "Uranja", bowiem po wydaniu 2-ch podwójnych numerów, w Nr. Nr. 1/2 i 3/4, Zarząd Centralny zmuszony był zawiesić zupełnie dalsze wydawnictwo.
Zarząd Centralny poczynił wszystko, co było w jego mocy, w kierunku uzyskania odpowiednich funduszów na len cel, jednakże dotąd sprawa otrzymania subsydjów nie została definitywnie załatwiona. Są jednakże mocne podstawy do przypuszczenia, że w pierwszej połowie 1931 roku po otrzymaniu obiecanych znacznych zasiłków będzie wznowione wydawnictwo "Uranja".
Pomimo tak ciężkich warunków i przy długu, jaki Towarzystwo w dalszym ciągu ma w drukarni, udało się jednak w grudniu oddać do druku "Kalendarz Astronomiczny" na rok 1931, który w ten sposób ukaże się na początku 1931 r. Ukazanie się "Kalendarza" należy zawdzięczać również wydatnej pomocy finansowej, jaką okazał vice-prezes Zarządu Centralnego, p. R. Szereszowski.
W roku sprawozdawczym P. T. P . A. pozostawało w dalszym ciągu w stosunkach z szeregiem pokrewnych Towarzystw Naukowych i naukowo - popularyzacyjnych, jak:
1) Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 2) Polskie Towarzystwo Fizyczne, 3) Czeskie T-wo Astronomiczne w Pradze, 4) T-wo Miłośników Przyrody ("Mirowiedienje") w Leningradzie, 5) Kółko Niżegorodzkie Miłośników Fizyki i Astronomii (Rosja), 6) Obserwatorjum w Tacubaya (Meksyk) i t. d.
Przechodząc do spraw organizacyjnych, pragniemy zaznaczyć, że Oddział Warszawski liczy obecnie 226 członków (o 12 więcej, niż w 1929 r .), Oddział Lwowski - 65 (o 7 więcej, niż w 1929 r .), Oddział Częstochowski zaś 47 członków (w r. 1929 - w organizacji).
Nadmienić także należy, że Zarząd Centralny pertraktuje obecnie z działaczami oświatowymi na terenie miasta Łodzi w sprawie założenia tam Oddziału Łódzkiego P. T. P. A., co prawdopodobnie dojdzie do skutku przy poparciu Obserwatorium Astronomicznego U. W., które wypożyczy temu Oddziałowi jedną z lunet.
Na zakończenie uważamy za stosowne wspomnieć, że w roku sprawozdawczym Zarząd Centralny w osobie prezesa prof. M. Kamieńskiego uczestniczył w uroczystości, urządzonej w Uniwersytecie Warszawskim ku uczczeniu setnej rocznicy zgonu J. Śniadeckiego.
Uroczystość ta odbyła się w dniu 14 grudnia 1930 r.
Sekretarz: (-) W. Sulikowski.
Prezes: (-) M. Kamieński

Urania 3/1931, str. 51-52, Sprawozdanie z działalności Oddziału Częstochowskiego P. T. P. A.

za okres od 5 marca do 31 grudnia 1930 r. przedłożone na Walnem Zebraniu Oddziału w dniu 10 marca 1931 r. w Częstochowie.
Zarząd, wybrany na Walnem Zebraniu w dniu 5 marca roku 1930 w osobach: prezes - dyr. Wacław Płodowski, vice-prezes - prof. Jarosław Augulewicz, sekretarz - ks. Bonawentura Metler, skrabnik - dyr. Wład. Matuszkiewicz; członkowie Zarządu : prof. Stefan Walentoski, Zygmunt Bogusławski, w ciągu roku zaproszona do Zarządu - Janina Schleicherowa, a po wyjeździe prof. Stefana Walentoskiego - prof. Stefan Słobodzian, który zajął się najpierw uczynieniem Obserwatorjum Astronomicznego w parku Staszica dostępnem dla Przyjaciół Astronomji, uskuteczniając całkowite zabezpieczenie kopuły i ganku Obserwatorium od złych wpływów atmosferycznych przez gruntowną izolację części betonowych i parokrotne pomalowanie części; metalowych.
Następnie Zarząd przedsięwziął remont dolnej części Obserwatorjum, usuwając zgniłą podłogę i grunt błotnisty z pod Obserwatorjum. Dalsze prace z powodu zimy zostały przerwane.
Dla możliwie sprawnego popularyzowania wiadomości astronomicznych na terenie Oddziału Częstochowskiego Zarząd zbierał się w okresie sprawozdawczym jedenaście razy.
Stale we środy i soboty, jak również po uprzedniem zgłoszeniu się w inne dni tygodnia, urządzane były w Obserwatorjum obserwacje naukowe nieba gwiaździstego przy pomocy refraktora z doskonałym objektywem - Apochromatem Zeissa - o średnicy 110 mm., darem mjr. Winc. Skrzywana. Obserwacje odbywały się pod kierownictwem dyrektora Obserwatorjum, ks. Metlera, podczas których wyjaśnień i praktycznych wskazówek udzielał w pierwszej połowie r. 1930 prof. Walentoski, po jego zaś wyjeździe obecnie to czyni z wielkiem zainteresowaniem i poświęceniem wolnych chwil prof. Słobodzian.
Proponowane przez Zarząd dla szerszej publiczności odczyty popularne w jednej z sal szkolnych, względnie miejskich, z powodów od Zarządu niezależnych nie mogły jeszcze ustalić się, natomiast podawane są w miejscowej prasie biuletyny obserwacji nieba na każdy nadchodzący miesiąc.
Przy końcu roku 1930 Oddział Częstochowski P. T. P. A. liczył członków 47, w tem: honorowych- 2, założycieli- 2, dożywotnich - 1. rzeczywistych - 33, zbiorowych - 9, razem - 47.
Mało jednakże członków wniosło swe składki, tak że suma wpisów (zł. 12.- ) i składek (zł. 231.-) wynosi za okres sprawozdawczy zaledwie - po odtrąceniu kosztu skasowania (zł. 13.60) - zł. 217 gr. 40.
Statutowy procent (60%) od składek członkowskich w ilości zł. 125.- odesłany został przekazem pocztowym w dniu 5 marca r. b. do Zarządu Centralnego P. T. P. A.
Sprawozdanie Zarządu za rok 1930 uzyskało absolutorjum Walnego Zebrania, poczem odbyły się wybory nowego Zarządu na r. 1931.
Przy tajnem głosowaniu większością głosów obecnych członków wybrano na: prezesa - dyr. Wacława Płodowskiego, vice-prezesa - prof. Jarosława Augulewicza, sekretarza - ks. Bonawenturę Metlera, skarbnika - Janinę Schleicherową; członków Zarządu: Aleksandra Bratkowskiego, kierown. Magistratu, Zygmunta Bogusławskiego, dyr. Wład. Matuszkiewicza, prof. Stefana Słobodziana, kierown. Stanisława Szostka; na zastępców. dyr. Frosta, kier. techn. Feliksa Krajewskiego; do Komisji Rewizyjnej wybrano : ławn Ludomira Nieprzeckiego, prof. Adolfa Nofera, Ojca Piusa Przeździeckiego. Sekretarz: (- ) B. Metler. Prezes: (-) W. Płodowski.

Urania 3/1931, str. 52-53, Sprawozdanie z działalności Zarządu Oddziału Lwowskiego P. T. P. A. za r. 1930.

Walne Zebranie członków Oddziału Lwowskiego P. T. P. A. w dniu 14 grudnia 1929 roku wybrało na rok 1930 Zarząd Oddziału w osobach: gen. Jasińskiego, dr. Stenza, Wojłowicza i Szpunara. Do Komisji Rewizyjnej wybrano dyr. Barczaka i inż. Tylko.
Z dezyderatów, wysuniętych przez Walne Zebranie, nie wypełniono organizacji pokazów nieba z powodów od Zarządu niezależnych. Obserwatorjum Zakładu Astronomicznego dostępne jest jedynie w lecie; późna pora czyni takie pokazy narazie niemożliwemi.
Zarząd odbył w roku 1930 sześć posiedzeń, na których przyjął 9 nowych członków rzczywistych, a wykreślił z listy członków 2 osoby. Posiedzeń dyskusyjnych urządził Zarząd 8. Jest to liczba rekordowa, jeśli weźmiemy pod uwagę zupełny brak prelegentów, co widać z poniższej tabelki. Dnia 25.I., prelegent M. Wojtowicz: Promieniowanie kosmiczne. - 1.III., prel. dr. Stenz: Działalność słońca a niektóre zjawiska społeczne. 1.III., prel. p. Łysakowski: Własności fizyczne gwiazd pewnego typu. - 29.III., prel. M. Wojtowicz : Budowa Drogi Mlecznej. - 26.IV., prel. gen. Wysocki: Legendy i nauka o Wszechświecie. - 10.V., prel. dr. Stenz: Odczyt o ś. p. prof. Birkenmajerze - 1.VI., prel. M. Wojtowicz: Jeansa teorja powstania układu słonecznego. - 2.XI., prel. dr. Stenz: Posiedzenie poświęcone .ś . p. prof. dr. Ernstowi. - 10.1., prel. M. Wojtowicz: Życie we Wszechświecie.

Sekretarjat Zarządu, jak zwykle, zajmował się rozsyłaniem "Uranji" i zaproszeń oraz korespondencją. Listów wpłynęło 4, wysłano 15. Liczba obecnych na zebraniach dyskusyjnych średnio 35 osób.
Sekretarz:
(-) M. Wojtowicz.
Prezes:
(-) A. Jasiński.