Rok 1924: Różnice pomiędzy wersjami

Wersja z 14:21, 29 maj 2014

Urania 6/1924, str.27-28

Rok 1924 odegrał ważną rolą w życiu i rozwoju Towarzystwa Miłośników Astronomji. W tym bowiem roku do składu Zarządu Towarzystwa zostali wybrani astronomowie fachowi, pracujący w Obserwatorjum War-szawskiem. Dzięki temu ustalił się bliższy kontakt, już od dawna pożądany, pomiędzy Obserwatorjum Astronomicznem a Towarzystwem. Mając na myśli szerzenie wiedzy astronomicznej pośród społeczeństwa i członków Towarzystwa, oraz uwzględniając smutny fakt, iż zarówno Warszawa, jak i wszystkie inne miasta nie posiadają obserwatorjów popularnych (gdyż jedyna Dostrzegalnia T. M. A. jest poiożona w dość niedogodnych, warunkach), — Obserwatorjum Astronomiczne zaczęło urządzać od jesieni b. roku pokazy nieba dla członków T-wa Pokazy te odbywają się za pomocą większych lunet Obserwatorjum, znajdujących się w znacznie dogodniejszych warunkach, niż lunety Dostrzegalni. Nadto, każdy członek Towarzystwa od czasu do czasu może zwiedzać Obserwatorjum, ażeby zapoznać się z narzędziami i charakterem prac w Obserwatorjum.
Stojąc na stanowisku, iż odczyty w czasie posiedzeń dyskusyjnych przyczyniają się znacznie do szerzenia wiedzy astronomicznej i do zainteresowania członków, Zarząd postanowił urządzać przynajmniej raz na miesiąc takie odczyty. Wszystkie odczyty są Ilustrowane przezroczami z najnowszych wydawnictw astronomicznych. Posiedzenia te mają duże powodzenie, tak, że niekiedy nie wystarczało nawet miejsc w audytorjach. Miejmy nadzieję, że fakty powyższe znacznie przyczynią się do szerzeni» w Polsce Astronomji, która — niestety — niewielu ma u nas zwolenników Kult dla Kopernika wciąż jeszcze jest ptatoniczny, a wyrazy uwielbienia bez uczynku są martwe.

Władze T-wa. Wybrany na Walnem Zebraniu w dniu 30 kwietnia 1924 r. nowy zarząd T-wa ukonstytuował się, jak następuje: Prezes prof. M. Kamieński, vice-prezes Inż. P. Strzeszewski. sekretarz E. Rybka, skarbnik M. Łobanow, bibliotekarz dr, L. Hufnagel, kierownik dostrzegalni i kierownik Koła Młodzieży M. Białęcki. redaktor "Uranji" E. Stenz. Do Komitetu Redakcyjnego „Uranii“ zostali zaproszeni pp.: prof. M. Kamieński, dr. F. Kępiński, dr. L. Hufnagel, E. Rybka i E. Stenz. Do końca r. 1924 odbył Zarząd 5 posiedzeń dla załatwiania spraw bieżących.
Posiedzenia dyskusyjne. Pierwsze posiedzenie dyskusyjne po ferjach odbyło się 12 listopada w sali Zakładu Geol Uniw. Warsz. i było poświęcone referatowi p. E. Rybki o „Marsie w świetle nauki współczesnej". Ilustrując przemówienie swe przezroczami, podał prelegent dane astrofizyczne tej ciekawej planety oraz przedstawił wyniki obserwacyj, poczynionych nad nią podczas opozycji 1924 r. Wśród przezroczy pokazał m. in. rysunki, wykonane w Obs. Warszawskiem zapomocą lunety 16 cm. Obecnych było przeszło 100 osób. Po odczycie wywiązała się interesująca dyskusja.
Następne posiedzenie dyskusyjne (d. 29 listopada 1924 r.) odbyło się w sali Zakładu Botanicznego U. W. i również było poświęcone Marsowi. Pierwszą część porządku dziennego wypełnił odczyt p. E. Rybki o „Marsie", wygłoszony powtórnie wobec tego, że na pierwszym odczycie część członków nie mogła brać udziału wskutek braku miejsca. Następnie p. E. Stenz wygłosił koreferat o „Atmosferze Marsa". Prelegent zaznaczył, jak ważną jest rola atmosfery w życiu planety i scharakteryzował własności fizyczne, jakie przypuszczalnie posiada atmosfera Marsa. Wyniki badań spektroskopowych Marsa, dokonywanych w czasie ostatniej opozycji, jeszcze nie są znane. Dotychczasowe fakty stwierdzają tylko obecność w widmie Marsa pasm absorbcyjnych pary wodnej.
Po koreferacie p. E. Stenza wywiązała się dyskusja, w której zastanawiano się nad zagadieniem temperatury powierzchni Marsa i wynikającemi stąd konsekwencjami.
Dostrzegalnia. Niezależnie od czasowo zorganizowanych przez Zarząd T-wa pokazów nieba w Obserwatorjum Astronomicznem, jest czynna Dostrzegalnia T. M. A. przy ul. Chmielnej 88. Dostrzegalnia ma do dyspozycji lunetę 108 mm., umieszczoną paralaktycznie na statywie, ofiarowanym T-wu przez inż. Szaniawskiego z Przegalin. Działalność Dostrzegalni polega głównie na popularyzowaniu wiedzy o niebie gwiaździstem Wśród szerszych sfer społeczeństwa, a zwłaszcza wśród młodzieży. Mimo pewnej niewygody, związanej z korzystaniem z Dostrzegalni, zyskuje ona coraz to większy zastęp chętnych oglądania nieba przez lunetę. W 1924 r. przesunęło się przed okularem lunety 830 osób, w tem 605 uczniów. Szczególnie chętnie korzystają z Dostrzegalni wycieczki szkolne; z poza Warszawy zwiedziły Dostrzegalnię m. in. wycieczki z Białegostoku, Wilna i Pińska.
Dostrzegalnia pozostaje pod umiejętnem kierownictwem p. M. Bięłęckieqo, członka — założyciela T-wa. Wydatną Pomoc w objaśnieniach udziela p. Zieliński, członek T-wa. Dostrzegalnia, nie mając narazie własnej siedziby, korzysta z gościnności Szkoły Kolejowej, za co Zarząd składa na tem miejscu gorące podziękowanie p. inż. Gniazdowskiemu, dyrektorowi Szkoły.
Walne Zebranie T-wa odbędzie się w końcu stycznia r. b. Wszyscy członkowie proszeni są o jaknajliczniejsze przybycie.