1934: Różnice pomiędzy wersjami

Z Archiwum historyczne PTMA
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania
 
(Nie pokazano 15 wersji utworzonych przez jednego użytkownika)
Linia 1: Linia 1:
==Urania 1/1934==
+
==Urania 1-2/1934, Władze Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Astronomji==
'''WŁADZE POLSKIEGO TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ ASTRONOMJI'''<br>
+
'''Zarząd Centralny:'''<br>
Zarząd Centralny:<br>
+
 
Prezes — Prof. M. Kamieński.<br>
 
Prezes — Prof. M. Kamieński.<br>
 
Wice-prezes — Inż. Z. Chełmoński. Członkowie Zarządu: M. Bielicki. Dr. M. Łobanow (sekretarz). Mgr. W. Opalski, Dr. L. Orkisz (redaktor), Dyr. L. Piekarski (skarbnik). Dr. H. Polońska. Dr. E. Stenz (zast. redaktora).<br>
 
Wice-prezes — Inż. Z. Chełmoński. Członkowie Zarządu: M. Bielicki. Dr. M. Łobanow (sekretarz). Mgr. W. Opalski, Dr. L. Orkisz (redaktor), Dyr. L. Piekarski (skarbnik). Dr. H. Polońska. Dr. E. Stenz (zast. redaktora).<br>
Linia 24: Linia 23:
 
Sekretarjat czynny w poniedziałki od godz. 18 do 20, — Sekretarz W. Sulikowski.<br>
 
Sekretarjat czynny w poniedziałki od godz. 18 do 20, — Sekretarz W. Sulikowski.<br>
 
Dostrzegalnia czynna w poniedziałki i środy w wieczory pogodne dla członków P. T. P. A. oraz publiczności. Kierownik M. Białęcki.<br> Bibljoteka czynna w poniedziałki od godz. 18 do 20, Bibliotekarz W. Herdan.<br>
 
Dostrzegalnia czynna w poniedziałki i środy w wieczory pogodne dla członków P. T. P. A. oraz publiczności. Kierownik M. Białęcki.<br> Bibljoteka czynna w poniedziałki od godz. 18 do 20, Bibliotekarz W. Herdan.<br>
<br>
+
Uwaga: Składki członkowskie (12 zł. rocznie) należy wpłacać do właściwych Oddziałów przez P. K. O. lub na ręce skarbników.
<br>Uwaga: Składki członkowskie (12 zł. rocznie) należy wpłacać do właściwych Oddziałów przez P. K. O. lub na ręce skarbników.
+
  
==Urania 1/1934, str. 12-13, Sprawozdanie z działalności Zarządu Centralnego P. T. P. A. za rok 1933.==
+
==Urania 1-2/1934, str. 12-13, Sprawozdanie z działalności Zarządu Centralnego P. T. P. A. za rok 1933.==
Sprawozdanie z działalności Zarządu Centralnego P. T. P. A. za rok 1933.
+
Sprawozdanie z działalności Zarządu Centralnego P. T. P. A. za rok 1933.<br>
 
'''Władze Zarządu Centralnego:'''<br>
 
'''Władze Zarządu Centralnego:'''<br>
 
Na Zebraniu Delegatów P. T. P. A. w dn. 22-2-1933 r, wybrany został Zarząd Centralny w następującym składzie:<br>
 
Na Zebraniu Delegatów P. T. P. A. w dn. 22-2-1933 r, wybrany został Zarząd Centralny w następującym składzie:<br>
Prezes Prof. Michał Kamieński.<br>
+
Prezes - Prof. Michał Kamieński.<br>
 
Członkowie: Prof. Dr. S. Dickstein, Dr. M. Łobanow, Dr. L. Orkisz, Dr, E. Stenz, Mgr. W. Opalski i Wł. Sulikowski.<br>
 
Członkowie: Prof. Dr. S. Dickstein, Dr. M. Łobanow, Dr. L. Orkisz, Dr, E. Stenz, Mgr. W. Opalski i Wł. Sulikowski.<br>
 
Komisja Rewizyjna: Dr. L. Brennejsen, Dr. J. Gadomski., Dr. F. Taraszkiewicz i K. Dembowski.<br>
 
Komisja Rewizyjna: Dr. L. Brennejsen, Dr. J. Gadomski., Dr. F. Taraszkiewicz i K. Dembowski.<br>
Linia 38: Linia 36:
 
sekretarz - p. Wł. Sulikowski<br>
 
sekretarz - p. Wł. Sulikowski<br>
 
skarbnik - Dr. M. Łobanow<br>
 
skarbnik - Dr. M. Łobanow<br>
redakcja - Dr. L. Orkisz i Dr. E. Stenz
+
redakcja - Dr. L. Orkisz i Dr. E. Stenz<br>
administr. - Mgr. W. Opalski.
+
administr. - Mgr. W. Opalski.<br>
'''Działalność Zarządu Centralnego.'''
+
'''Działalność Zarządu Centralnego.'''<br>
 
Bieżący rok sprawozdawczy upłynął pod znakiem zupełnej depresji finansowej. Poraz pierwszy od czasu założenia Towarzystwa nie uzyskaliśmy w ciągu roku absolutnie żadnego zasiłku pomimo starań u najrozmaitszych czynników i instytucyj mogących zasadniczo udzielić jakiejkolwiek pomocy finansowej Towarzystwu. W związku z powyższem musieliśmy w dalszym ciągu ograniczać działalność Towarzystwa, i tylko dzięki nadzwyczajnym wysiłkom w kierunku uzyskania kredytu w drukarniach wzgl. prolongowania płatności zaległych zobowiązań, udało się wydrukować 4 numery „Uranji” choć w bardzo szczupłych rozmiarach. jednak obejmujących w ostatnim numerze bardzo skrócony kalendarzyk astronomiczny na rok 1934.<br>
 
Bieżący rok sprawozdawczy upłynął pod znakiem zupełnej depresji finansowej. Poraz pierwszy od czasu założenia Towarzystwa nie uzyskaliśmy w ciągu roku absolutnie żadnego zasiłku pomimo starań u najrozmaitszych czynników i instytucyj mogących zasadniczo udzielić jakiejkolwiek pomocy finansowej Towarzystwu. W związku z powyższem musieliśmy w dalszym ciągu ograniczać działalność Towarzystwa, i tylko dzięki nadzwyczajnym wysiłkom w kierunku uzyskania kredytu w drukarniach wzgl. prolongowania płatności zaległych zobowiązań, udało się wydrukować 4 numery „Uranji” choć w bardzo szczupłych rozmiarach. jednak obejmujących w ostatnim numerze bardzo skrócony kalendarzyk astronomiczny na rok 1934.<br>
 
Oczywiście wskutek braku zasiłków i opieszałego wpłacania składek członkowskich przez członków Towarzystwa, deficyt kasowy powiększył się. wynosząc obecnie zł 2069.32 (w zeszłym roku zł 1695.89).<br>
 
Oczywiście wskutek braku zasiłków i opieszałego wpłacania składek członkowskich przez członków Towarzystwa, deficyt kasowy powiększył się. wynosząc obecnie zł 2069.32 (w zeszłym roku zł 1695.89).<br>
 
Pomimo takiego prawie beznadziejnego stanu finansowego Towarzystwa, dzięki ruchliwości i przedsiębiorczości Zarządów Oddziałów, które nie szczędząc pracy w dalszym ciągu kontynuowały propagandę na rzecz Towarzystwa, urządzały odczyty. pokazy, i t. p, udało się utrzymać stan liczebny członków T-wa, który obecnie przedstawia się w następujący sposób:<br>
 
Pomimo takiego prawie beznadziejnego stanu finansowego Towarzystwa, dzięki ruchliwości i przedsiębiorczości Zarządów Oddziałów, które nie szczędząc pracy w dalszym ciągu kontynuowały propagandę na rzecz Towarzystwa, urządzały odczyty. pokazy, i t. p, udało się utrzymać stan liczebny członków T-wa, który obecnie przedstawia się w następujący sposób:<br>
 +
Oddział Częstochowski - 29 członków (w r. 1932 - 29)<br>
 +
Oddział Lwowski - 49 członków (w r. 1932 - 47)<br>
 +
Oddział„ Warszawski — 200 członków (w r. 1932 - 193)<br>
 +
Nie wszystko jednak przedstawiało się w tak szarych barwach. były i jaśniejsze momenty w życiu Towarzystwa.<br>
 +
Jako dowód zainteresowania się Towarzystwem należy nadmienić, że Dyrekcja Muzeum Przemysłu i Techniki zwróciła się do P. T. P. A. z propozycją uruchomienia Dostrzegalni Astronomicznej przy Muzeum. W związku z tą propozycją wyłoniła się Komisja, która ma za zadanie nawiązać bliższy kontakt z Dyrekcją Muzeum.<br>
 +
Poza tem Min. Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego pismem z dn. 22.12.1933 r. Nr. I. Praw, — 106/1/2/33 zawiadomiło nas, że ś. p. Dyoniza Walentyna Olechnowicz zapisała na rzecz T-wa sumę Zł. 3.000. — Aczkolwiek sumy tej dotąd nie otrzymaliśmy, gdyż nastręczają się różne trudności z uzyskaniem zapisanej darowizny, nie mniej liczymy. że T-wo w jakikolwiek sposób potrafi jednak z tego zapisu skorzystać.<br>
 +
Wreszcie najważniejszym momentem w życiu Towarzystwa było utworzenie w dniu 19 listopada 1933 r. Oddziału Poznańskiego. co było w głównej mierze zasługą czł. Zarządu Centralnego Dr. Edwarda Stenza, który był inicjatorem tej placówki. Realizacja dokonała się dzięki wybitnemu poparciu p. Prof, Dr. J, Witkowskiego i asystenta Dr. J, Pagaczewskiego.<br>
 +
Kończąc niniejsze krótkie sprawozdanie pragniemy nadmienić, iż jeżeli w tak niesprzyjających okolicznościach, jak w roku bieżącym udało się utworzyć nowy Oddział Towarzystwa, zyskując w ten sposób nowych członków, i wydać parę numerów „Uranji", świadczy to o żywotności Towarzystwa i konieczności jego egzystencji.
 +
Sekretarz: (—) W. Sulikowski
 +
Prezes: (— ) M. Kamieński
 +
 +
==Urania 1-2/1934, str. 14, Sprawozdanie z działalności Oddziału Częstochowskiego P. T. P. A. za rok 1933.==
 +
Na Zwyczajnem Walnem Zebraniu w cl. 31 stycznia r. 1934 o godz. 18 - w drugim terminie - w sali I Gimnazjum państw. stwierdzono i przyjęto, co następuje:<br>
 +
Oddział Częstochowski Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Astronomji liczący w d. 31 grudnia 1933 r. 26 członków rzeczywistych, gorliwie zabiega
 +
około Obserwatorium Astronomicznego, aby je zaopatrzyć w konieczne przyrządy astronomiczne dla badań i obserwacyj nieba. Dzięki opiece Tymczasowych
 +
Komisarzy Miasta, uwydatniającej się mimo kryzysu w zapomodze pieniężnej - w roku sprawozdawczym w wysokości 600 zł - jak również składkom członków P. T. P. A. - 270 zł., - i dochodowi z odczytów i wstępów do Obserwatorium - 21 zł., - Zarząd, który zbierał się siedem razy w ciągu roku, doprowadził budynek Obserwatorjum wewnątrz do miłego wyglądu, poczynił konieczne instalacje zegara astronomicznego, światła elektrycznego, odbiornika radjowe; o. bibljoteki i zamówił zegar dla dawania godziny udającej się do parku Staszica Publiczności.<br>
 +
Szereg odczytów, wygłoszonych w sali geografii I Gimnazjum jak: O Słońcu, - O Księżycu, - O Kometach. - O Życiu Planet, gromadził głównie starszą młodzież szkół Częstochowskich, jak Gimnazjów: I Państwowego, SS. Nazaretanek, Społecznego, - Szkoły Rzem. - Przemysłowej, Kursów Dokształcających Miejskich, niektórych Szkół Powszechnych, - Harcerstwa - Obserwacje nieba w samem Obserwatorium stają się z każdym rokiem popularniejsze; - w roku 1933 brało udział w tych obserwacjach 1451 osób.<br>
 +
Zarząd Towarzystwa czyni kroki. aby plac, ofiarowany przez p. Tadeusza Bogusławskiego pod Obserwatorjum na Zaciszu - 1 kilometr od Częstochowy - dla badań naukowych na polu Astronomii, był jaknajprędzej swemu przeznaczeniu oddany.<br>
 +
Zaproponowane przez Komisję Rewizyjną - w osobach pp. Ludomira Nieprzeckiego, Adolfa Nofera i O. Marjana Paszkiewicza - udzielenie absolutorium, Walne Zebranie jednomyślnie zatwierdziło.<br>
 +
Uwaga: - Koszta przyjazdów Dyrektora Obserwatorjum, wynoszące od dn. 17 czerwca 1931 r. do dn. 31 grudnia 1933, a które to koszta wogóle -
 +
na mocy umowy z dn. 4 lutego 1929 roku Magistratu m. Częstochowy z Ks. Kan. Bonawenturą Metlerem, dożywotnim dyrektorem Obserwatorium Astronomicznego w Częstochowie, winny być temuż przez Oddział Częstochowski P. T. P. A. z otrzymywanego od Magistratu subsydium zwracane. Ciążą jako dług na Oddziale Częstochowskim Towarzystwa w wysokości 296 zł 48 gr.<br>
 +
Zgodnie z paragrafem 41 Statutu przesyłamy na Zjazd Delegatów niniejsze Sprawozdanie.<br>
 +
Sekretarz:<br>
 +
(-) Ks, B. Metler<br>
 +
Prezes:<br>
 +
(-) W, Płodowski<br>
 +
 +
==Urania 1-2/1934, str. 15-16, Sprawozdanie z działalności Zarządu Oddziału Lwowskiego Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Astr. za rok 1933.==
 +
Zarząd Oddziału Lwowskiego P. T. P. A. wybrany jednogłośnie przez Zwyczajne Walne Zebranie Członków Oddziału w dniu 14 stycznia 1933 roku,
 +
przeprowadzał działalność swoją zgodnie ze Statutem Towarzystwa, uwzględniając dezyderaty i wnioski uchwalone przez Walne Zebranie.<br>
 +
1. W roku sprawozdawczym odbył Zarząd Oddziału 8 posiedzeń zwyczajnych, na których zajmował się sprawami bieżącemi Oddziału. Z początkiem roku sprawozdawczego urządził Zarząd cykl publicznych odczytów popularnych z dziedziny nowoczesnych badań astronomicznych, wygłoszonych bezinteresownie przez p. prof, dr. Eug. Rybkę. Ponieważ odczyty te cieszyły się wielką frekwencją publiczności. Zarząd postanowił urządzicie również w roku bieżącym, stanowią one bowiem z jednej strony doskonały środek propagandowy, z drugiej strony zaś mogą przyczynić się do zasilenia skromnych funduszów Oddziału.<br>
 +
2. Wobec wejścia w życie z dniem 1 stycznia 1933 roku nowej ustawy o Stowarzyszeniach, Zarząd Oddziału zmuszony był do przeprowadzenia trudnej i długo trwającej sprawy legalizacji naszego Oddziału. Pismem Starostwa Grodzkiego z dnia 12 listopada 1933 Oddział nasz został zatwierdzony i może rozwijać zgodną ze swym statutem działalność.<br>
 +
3. Nowością dla członków Oddziału było rozpoczęcie przez Zarząd wydawania stałego i bezpłatnego dla nich kalendarza astronomicznego, Kalendarzyk
 +
ten ukazywał się w roku sprawozdawczym I kwartalnie, zaś na rok 1934 wydał Zarząd Kalendarz całoroczny w postaci poprawnie pod względem zewnętrznym prezentującej się broszury bektorafowanej. Kalendarz ten wybito w liczbie 100 egzemplarzy, licząc się z możliwością wzrostu liczby członków.<br>
 +
4. W celu osiągnięcia większej liczby członków rozesłał Zarząd drukowaną odezwę, zredagowaną przez p. prof. dr. Eug. Rybkę. Odezwa ta rozesłana w ilości 500 egzemplarzy, miała na celu zaznajomienie szeregu zamożnych lub też wybitnych osobistości z celami i świadczeniami naszego Towarzystwa. Cel. który sobie Zarząd postawił, nie został jednak w tym wypadku osiągnięty; zaledwie niecały jeden procent zawezwanych zgłosił chęć do wstąpienia w nasze szeregi.<br>
 +
5, Do świadczeń Zarządu na rzecz członków oddziału zaliczyć należy, podobnie jak w roku poprzednim, prenumerowanie czasopism popularnych w językach: niemieckim francuskim i angielskim, a to: die Himmelswelt. die Sterne, L' Astronomie i Journal of the Royal Astronomical Society of Canada.<br>
 +
6. W roku sprawozdawczym urządził Zarząd podobnie jak w latach poprzednich szereg odczytów i prelekcyj popularnych. Oprócz cyklu obejmującego 4 wykłady popularne wygłoszone przez p. prof. Rybkę, odbywały się raz na miesiąc posiedzenia dyskusyjne z wykładami, z których trzy wygłosił prof. dr. Rybka; i dr. Zych Stanisław; 1 p. inż, Weber; 1 prof. dr. Zarycki; 2 prof. Wojtowicz.<br>
 +
'''Tytuły i terminy odczytów'''.<br>
 +
21.I. - 11. Il 1933. - Wykłady publiczne prof. dr. Eug. Rybki.<br>
 +
4.III - Dr. St. Zych Czynniki kształtujące naszą pogodę.<br>
 +
5.IV - prof. Wojtowicz. Komety i meteory.<br>
 +
29.IV - inż. Weber. Planetarium mego wynalazku.<br>
 +
24.VI - prof. dr. Rybka Rozszerzanie się Wszechświata.<br>
 +
10.X - prof. dr Rybka Nowoczesne obserwatoria astronomiczne.<br>
 +
28.XI - prof. Wojtowicz, Tajemnica Zielonego Promienia.<br>
 +
16.XII - prof. dr. Zarycki. Astronomia w starożytności.<br>
 +
3.II.1934 - prof. dr. Rybka, Zagadnienia nowoczesnej analizy widmowej gwiazd.<br>
 +
Cykl wykładów popularnych cieszył się dużą frekwencją - średnio 180 osób obecnych; posiedzenia dyskusyjne miały frekwencję niższą, średnio 30 osób.<br>
 +
7. Dla członków Oddziału 1 urządzał Zarząd w każdą pogodną sobotę wieczorem i:okazy nieba. Oprócz tego w każdą sobotę przez dwie godziny otwarta była czytelnia dla członków. Z czytelni tej korzystało średnio w każdą sobotę 6 osób.<br>
 +
8. Z rozmaitych przyczyn, czy to wskutek niemożności ściągnięcia wkładki czy też na własne żądanie członka, Zarząd zmuszony był skreślić z liczby członków 6 osób. Nowe wpisanych członków liczymy 8 osób.<br>
 +
9. Sekretariat Oddziału pracował w roku sprawozdawczym o wiek więcej niż w latach ubiegłych Złożyły się na to sprawy natury formalnej jak potrzeba legalizacji Oddziału i odczyty popularne publiczne, jak również ogólne rozszerzenie działalności naszego Oddziału w związku z prenumeratą pism, czytelnią, wydawaniem kalendarza i t. d. Do Sekretariatu wpłynęło 12 pism, odeszło 46, nie licząc 500 odezw, W roku zeszłym wpłynęło pism
 +
8, odeszło 18.<br>
 +
10. Biblioteka Oddziału Lwowskiego zwiększyła się w roku sprawozdawczymo 3 broszury otrzymane w darze z Obserwatorium Warszawskiego, o 1 broszurę otrzymaną w darze od Instytutu Astronomicznego Uniwersytetu Lwowskiego, oraz o 3 książki zakupione przez Zarząd.<br>
 +
Oddział liczy 49 członków.<br>
 +
Sekretarz.<br>
 +
(-) M. Wojtowicz.<br>
 +
Prezes.<br>
 +
(-) W. Gołuchowski.
 +
 +
==Urania 1-2/1934, str. 16-18, Sprawozdanie z działalności Zarządu Oddział u Warszawskiego P. T. P. A. za r. 1933.==
 +
Na odbytem Walnem Zebraniu Członków Oddz. Warsz, P. T. P. A. dn. 31 stycznia 1933 r. wybrano członków nowego Zarządu, który na pierwszem swem posiedzeniu utworzył się następująco: prezes - inż. Z. Chełmoński, wiceprezes - inż. B. Rafalski; czł. Zarządu: Kierownik Obserwatorjum Oddz. Warsz. - M. Białęcki, prof. P. Chomicz, prof. K. Dembowski, bibliotekarz - W. Herdan, dr. M. Łobanow, sekretarz - W. Sulikowski, skarbnik - inż. E, Szawdyn, dyr. L. Piekarski, i mgr. astr. J. Wasiutyński; zastępcy: p. p. mgr. W. Opalski i L. Zeidler. Do Komisji Rewizyjnej wybrano: dr. Taraszkiewicza, dr. L. Brennejsena i prof. A. Brzezińskiego.<br>
 +
Działalność Zarządu w r. ubiegłym rozwijała się w 3-ch kierunkach: urządzania odczytów, pokazów nieba oraz w kierunku naukowym.<br>
 +
Zebrań miesięcznych odczytowo-dyskusyjnych odbyło się 4. Zebrania te odbywały się w sali Zakładu Botanicznego Uniw. Warsz. łaskawie udzielanej
 +
przez prof. dr. Z. Wojcickiego. Na tych zebraniach wygłoszono następujące odczyty: dn. 31.I dr. M. Łobanow — "Odkrycia astronomiczne w r. 1932", dn. 17.II p. M. Białęcki — "Ciemne mgławice Wszechświata", dn. 21.III inż, Z. Chełmoński - "Historja rachuby czasu i kalendarze od najstarszych czasów do doby dzisiejszej” i dn. 24.X p. M. Białęcki — "Katastrofy kosmiczne”.<br>
 +
Pragnąc zapoznać szersze sfery naszego społeczeństwa ze zdobyczami astronomji współczesnej, Zarząd pod kierunkiem prezesa Z. Chełmońskiego zorganizował, wzorem lat ubiegłych 6-ty doroczny cykl odczytów z astronomji. Odczyty te byłyby nie doszły do skutku ze względu na ciężki stan finansowy Towarzystwa i niepewność, czy w rezultacie nie dadzą deficytu. Dzięki jednak oświadczeniu członka naszego p. M. Majewskiego, który zaofiarował się pokryć ewentualuy niedobór, doroczny cykl popularny odczytów doszedł do skutku. Aczkolwiek wynik finansowy był nieoczekiwanie
 +
dodatni, to jednak Zarząd uważa za swój obowiązek złożyć tu p. M. Majewskiemu najserdeczniejsze podziękowanie za ofiarność i tak szczere interesowanie się życiem i bytem Towarzystwa.<br>
 +
Ale ta ofiarność na cele Tow. objawia się nietylko wśród jego członków. Oto bowiem od osoby zupełnie nienależącej do Tow., Oddział Warszawski
 +
otrzymał ofiarę w sumie 300 zł z tem jednak zastrzeżeniem, że nazwisko ofiarodawcy nie zostanie ujawnione. Szanując wolę ofiarodawcy, a jednocześnie chcąc wyrazić mu serdeczne podziękowanie za tak hojną ofiarę, Zarząd na pierwszem swem zebraniu miesięcznem, zgodnie ze statutem,
 +
nadał ofiarodawcy godność członka dożywotniego.<br>
 +
Podkreślić tu jeszcze wypada, że fakty powyższe dodają Zarządowi otuchy do dalszej pracy, każą wierzyć w lepszą i wspanialszą przyszłość Tow.
 +
Odczyty publiczne odbywały się w sali Muzeum Pedagogicznego przy ul. Jezuickiej 4, udzielonej bezinteresownie przez Dyrektora Muzeum, prof,
 +
Paczóskiego za co Zarząd wyraża mu serdeczne podziękowanie. Cykl popularny odczytów był następujący: dn. 16.XI p. Weber — „Odczyt i pokaz nieba i ruchów ciał niebieskich zapomocą pierwszego w Polsce planetarium", dn. 23.XI dr. J. Gadomski - "Gwiazdy podwójne i wielokrotne", dn. 30.XI mgr. W. Opalski - "Jak powstał Wszechświat", dn. 7.XII inż. Z. Chełmoński — "Zaćmienia Słońca i Księżyca”, dn. 14.XII mgr. J. Wasiutyński — "Wnętrza gwiazd” i dn. 12.XII powtórzenie pierwszego odczytu. Wszystkie odczyty cieszyły się znacznenm powodzeniem, zwłaszcza pierwszy odczyt, na którem wynalazca p. L. Weber demonstrował pierwsze planetarjum w Polsce. Frekwencja na wszystkich odczytach wyniosła około 1000 osób.<br>
 +
Obserwacje ciekawych zjawisk nieba dla publiczności odbywały się w wieczory pogodne w poniedziałki, środy i piątki w Obserwatorjum Oddziału
 +
Warszawskiego przy ul. Chmielnej Nr. 88 zapomocą 108 mm refraktora. W pokazach brali udział pp. Białęcki, Pstrzochówna, Ożarowski i Ślusarczyk.<br> Obserwatorjum zwiedziło 315 osób. Tak słaba frekwencja tłumaczy się małą ilością pogodnych wieczorów. Prócz tego pp. Białęcki i Pstrzochówna zajmowali się obserwacjami planet Marsa i Jowisza. Oddział Warszawski, mimo trudności natury finansowej, rozszerza swą działalność, czego dowodem jest powstanie w jednej z dzielnic Warszawy, na Żoliborzu, filji Obserwatorjum, która pod kierownictwem pp. prof. K. Dembowskiego i S. Rybickiego, cieszy się ogromnem powodzeniem wśród mieszkańców tej dzielnicy. Filja posiada 103 mm refraktor, użyczony przez p. M. Białęckiego.<br>
 +
Oceniając ogromne zasługi, położone przez prezesa inż. Z. Chełmońskiego, który w ciągu 7 lat swej niestrudzonej pracy dąży do rozwoju Tow., jak również i przez członka założyciela M. Białęckiego, który od początku istnienia Tow. zawsze i wytrwale pracował dla jego dobra.<br>
 +
Zarząd uchwalił nadać pp. inż. Chełmońskiemu i Białęckiem u godność członków honorowych, a wniosek o tem przedstawić do zatwierdzenia Zebraniu Oddz. Warsz. i Zebraniu Delegatów.<br>
 +
Sekcja Naukowa Oddziału Warszawskiego w roku ubiegłym odbyła 5 posiedzeń z następującemi referatami: dn. 9.III dr. J. Gadomski — „Kronika
 +
astronomiczna" dr. E. Stenz — "Obserwacje podczerw. widma słonecznego”, dn. 6.IV dr. Gadomski - "Kronika astronomiczna" i p, L. Rzewnieki - „Fizyka meteorów", dn. 4.V dr. J. Gadomski — "Kronika astronomiczna” i dyr. Budziłowicz - „Kult bieguna w pojęciach pierwotnej ludzkości i pozostałości jego w Polsce historycznej i współczesnej", dn. 8.XI dr. J. Gadomski — "Kronika astronomiczna" i prof. M. Kamieński - „Kometa Wolfa 1”, dn. 22.XI dr. J. Gadomski - "Kronika astronomiczna" i pp. W. Jamiołkowsk i i dr. E. Stenz - „Z prac geofizycznych”.<br>
 +
Zdawałoby się, że mając możność bezpłatnego korzystania z odczytów astronomicznych, szkoły zwrócą się do Oddz. Warsz. o ich wygłoszenie. Niestety - trzeba to podkreślić — ani jedna szkoła warszawska w roku ubiegłym nie zwracała się do Zarządu o wygłoszenie odczytu, jakkolwiek nie pociągało to za sobą żadnych kosztów dla zgłaszających się.<br>
 +
Bibljoteka Oddz. Warsz. pod kierunkiem p. Herdana, była czynna w poniedziałki Prenumerowano tylko "L'Astronomie" i wymieniano „Uranję” na czasopisma towarzystw astronomicznych zagranicą, otrzymując „Rise Hvezd" Czeskiego Tow. Astr., następnie „Russkij Astr. Kalendar” Niżegorodskiego
 +
Tow. Miłośników Astr. oraz „Rocznik Astronomiczny" Obserwatorjum w Tacubaya (Meksyk). Książek i zeszytów skatalogowanych bibljoteka posiada
 +
371, o 13 więciej, niż w roku ubiegłym. Bogaty zbiór przezroczy liczy 331 sztuk, o 36 więcej, niż w r. 1932.<br>
 +
W ciągu roku 1933 przybyło 18 nowych członków, zmarło 4, mianowicie inż. Józef Iwaszkiewicz, Wacław Sokół , Witold Szewel i dr. Hufnagel; wystąpiło na własne żądanie 6. W dniu 1 stycznia 1934 r.<br>
 +
Oddział Warszawski liczył 201 członków, w tem członków honorowych 3, założycieli 4, dożywotnich 1 i rzeczywistych 193.<br>
 +
(-) M, Białęcki<br>
 +
Kierownik Obserwatorjum P. T. P. A.<br>
 +
(-) inż. Z. Chełmoński<br>
 +
Prezes Oddziału Warsz. P. T. P. A.
 +
 +
==Urania 3-4/1934, str. 29, Sprawozdanie z działalności Zarządu Oddziału Poznańskiego P. T. P. A. za r. 1934.==
 +
Z inicjatywy Zarządu Centralnego P. T. P. A. w Warszawie przystąpiono w Poznaniu w drugiej połowie roku 1933 do zorganizowania Oddziału Poznańskiego. Dnia 19 listopada 1933 odbyło się w sali 22 Uniwersytetu Pozn. Zebranie Organizacyjne, na którem jako delegat Zarządu Centralnego byli obecny Dr. Edward Stenz. W skład Zarządu tymczasowego weszli.: Prof. Józef Witkowski jako prezes Dr. Stanisław Andruszewski jako wiceprezes, Dr. Janusz Pagaczewski jako sekretarz, Mgr. Fryderyk Koebake jako skarbnik, p. Wiesława Wójcikówna jako bibljotekarz, nadto pp. Jerzy Sławski i inż. Zygmunt Mikiciki jako zastępcy.<br>
 +
W ciągu roku sprawozdawczego Zarząd odbył 3 posiedzenia, na których były załatwiane sprawy organizacyjne i administracyjne Oddziału.<br>
 +
Posiedzeń naukowych odbyło się 2, jedno zebranie naukowo-towarzyskie oraz 3 pokazy nieba w Obserwatorjum Astr. Nadto zorganizowano l odczyt publiczny, a  mianowicie: Posiedzenie naukowe dnia 3 marca 1934 z odczytem Dr. J. Pagaczewskiego - „Gwiazdy zmienne i gwiazdy nowe";<br>
 +
Zebranie naukowo.-towarzyskie w sali Księgarni św. Wojciecha dnia 18 maja 1934 z referatem Mgr. F. Koebcke - „Kronika astronomiczna"<br>
 +
Posiedzenie naukowe dnia 11 listotpada 1934 z referatem Mgr. F. Koebcke -„Jak wyznacza się współrzędne geograficzne".<br>
 +
Pokazów nieba z odpowiedniemi pogadankami było 3 oraz jedno zwidzanie Obserwatorjum Astr. U. P.<br>
 +
Wspólnie z kołem L. O. P. P. Miejskiej 'Szkoły Handlowej zorganizowano odczyt publiczny Prof. J. Witkowskiego ,,O końcu świata".<br>
 +
Stosunkowo mała ilość posiedzeń wywołana była trudnością pozyskania prelegentów.<br>
 +
Zarząd rozesłał między Członków 1 komunikat o widzialności planety Wenus w dzień.<br>
 +
W maju b. r. Zarząd Oddziału objął organizację wycieczek i pokazów w Obserwatorjum, przyczem zostały ustalone pewne opiaty, co podano do
 +
wiadomości publicznej.<br>
 +
Bibljoteka Oddziału liczy obecnie 8 tomów (w tern 4 tomy czasopisma „Uranja"' oraz. 2 broszury i 2 cyrkularze).<br>
 +
Przy końcu okresu sprawozdawczego członków Oddziału było 22, w tem rzeczywistych 19, członków Koła Młodzieży 3.<br>
 +
Dzięki nader życzliwemu stanowisku Prof. J. Witkowskiego Zarząd Oddziału uzyskał tymczasową siedzibę w Obserwatorjum Astr. U. P.<br>
 +
Poznań, dnia 16 listopada 1934.<br>
 +
(-) Witkowski.<br>
 +
Prezes.<br>
 +
(-) Pagaczewski.<br>
 +
Sekretarz.

Aktualna wersja na dzień 11:41, 26 mar 2018

Urania 1-2/1934, Władze Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Astronomji

Zarząd Centralny:
Prezes — Prof. M. Kamieński.
Wice-prezes — Inż. Z. Chełmoński. Członkowie Zarządu: M. Bielicki. Dr. M. Łobanow (sekretarz). Mgr. W. Opalski, Dr. L. Orkisz (redaktor), Dyr. L. Piekarski (skarbnik). Dr. H. Polońska. Dr. E. Stenz (zast. redaktora).
Siedziba: Warszawa. Al. Ujazdowska 6 8, Obserwatorjum Astronomiczne U. W. Telefon 877-70. Konto w P. K. O. 19.857.
Oddziały P. T. P. A.
1. Oddział Częstochowski.
Prezes — Dyrektor W. Plodowski.
Wice-prezes Prof, J. Augulewicz. Członkowie Zarządu: Prof. Fr. Godzik, Ks. B. Metler (sekretarz). P. J. Schleicherowa (skarbnik). Prof. S. Słobodzian.
Siedziba: Częstochowa, Al. N. Marii Panny 56. I Gimnazjum Państwowe im. H. Sienkiewicza.
2. Oddział Lwowski. Prezes — W, hr. Goluchowski.
Wice-prezes — Prof. Dr. E. Rybka. Członkowie Zarządu: Gen. A. Jasiński. W. Szpunar (skarbnik). M. Wojtowicz (sekretarz). Dr. S. Zych.
Siedziba: Lwów, Długosza 8. Instytut Astronomiczny U, J. K. Konto w P. K. O. 154.257
3. Oddział Poznański.
Prezes — Prof. J, Witkowski.
Wice-prezes — Dr. St. Andruszewski. Członkowie Zarządu Mgr. F, Koebcke (skarbnik). Z Mikicki. Dr. J, Pagaczewski (sekretarz), J, Sławski, E. Warmbierówna, W. Wójcikówna (bibliotekarz).
Siedziba: Poznań ul. Słoneczna (Górczyn). Obserwatorium Astronomiczne U. P. Konto w P. K. O. 209.187.
4. Oddział Warszawski.
Prezes — Inż. Z. Chełmoński.
Wice-prezes — Inż. B. Rafalski. Członkowie Zarządu: M. Białecki, Prof. P. Chomicz, Prof, K. Dembowski, W. Herdan, S. Rybicki, W. Sulikowski (sekretarz), Inż. E. Szawdyn (skarbnik) Mgr. J, Wasiutyński. Zastępcy: Mgr. W. Opalski, M. Pstrzochówna.
Siedziba: Warszawa, Chmielna 88, V piętro; tamże sekretariat, dostrzegalnia i biblioteka, Konto w P. K. O. 5885.
Sekretarjat czynny w poniedziałki od godz. 18 do 20, — Sekretarz W. Sulikowski.
Dostrzegalnia czynna w poniedziałki i środy w wieczory pogodne dla członków P. T. P. A. oraz publiczności. Kierownik M. Białęcki.
Bibljoteka czynna w poniedziałki od godz. 18 do 20, Bibliotekarz W. Herdan.
Uwaga: Składki członkowskie (12 zł. rocznie) należy wpłacać do właściwych Oddziałów przez P. K. O. lub na ręce skarbników.

Urania 1-2/1934, str. 12-13, Sprawozdanie z działalności Zarządu Centralnego P. T. P. A. za rok 1933.

Sprawozdanie z działalności Zarządu Centralnego P. T. P. A. za rok 1933.
Władze Zarządu Centralnego:
Na Zebraniu Delegatów P. T. P. A. w dn. 22-2-1933 r, wybrany został Zarząd Centralny w następującym składzie:
Prezes - Prof. Michał Kamieński.
Członkowie: Prof. Dr. S. Dickstein, Dr. M. Łobanow, Dr. L. Orkisz, Dr, E. Stenz, Mgr. W. Opalski i Wł. Sulikowski.
Komisja Rewizyjna: Dr. L. Brennejsen, Dr. J. Gadomski., Dr. F. Taraszkiewicz i K. Dembowski.
Na pierwszem posiedzeniu Zarządu Centralnego z dn. 15-3-1933 r. Zarząd ukonstytuował się jak następuje:
v. prezes - Dr. M. Łobanow,
sekretarz - p. Wł. Sulikowski
skarbnik - Dr. M. Łobanow
redakcja - Dr. L. Orkisz i Dr. E. Stenz
administr. - Mgr. W. Opalski.
Działalność Zarządu Centralnego.
Bieżący rok sprawozdawczy upłynął pod znakiem zupełnej depresji finansowej. Poraz pierwszy od czasu założenia Towarzystwa nie uzyskaliśmy w ciągu roku absolutnie żadnego zasiłku pomimo starań u najrozmaitszych czynników i instytucyj mogących zasadniczo udzielić jakiejkolwiek pomocy finansowej Towarzystwu. W związku z powyższem musieliśmy w dalszym ciągu ograniczać działalność Towarzystwa, i tylko dzięki nadzwyczajnym wysiłkom w kierunku uzyskania kredytu w drukarniach wzgl. prolongowania płatności zaległych zobowiązań, udało się wydrukować 4 numery „Uranji” choć w bardzo szczupłych rozmiarach. jednak obejmujących w ostatnim numerze bardzo skrócony kalendarzyk astronomiczny na rok 1934.
Oczywiście wskutek braku zasiłków i opieszałego wpłacania składek członkowskich przez członków Towarzystwa, deficyt kasowy powiększył się. wynosząc obecnie zł 2069.32 (w zeszłym roku zł 1695.89).
Pomimo takiego prawie beznadziejnego stanu finansowego Towarzystwa, dzięki ruchliwości i przedsiębiorczości Zarządów Oddziałów, które nie szczędząc pracy w dalszym ciągu kontynuowały propagandę na rzecz Towarzystwa, urządzały odczyty. pokazy, i t. p, udało się utrzymać stan liczebny członków T-wa, który obecnie przedstawia się w następujący sposób:
Oddział Częstochowski - 29 członków (w r. 1932 - 29)
Oddział Lwowski - 49 członków (w r. 1932 - 47)
Oddział„ Warszawski — 200 członków (w r. 1932 - 193)
Nie wszystko jednak przedstawiało się w tak szarych barwach. były i jaśniejsze momenty w życiu Towarzystwa.
Jako dowód zainteresowania się Towarzystwem należy nadmienić, że Dyrekcja Muzeum Przemysłu i Techniki zwróciła się do P. T. P. A. z propozycją uruchomienia Dostrzegalni Astronomicznej przy Muzeum. W związku z tą propozycją wyłoniła się Komisja, która ma za zadanie nawiązać bliższy kontakt z Dyrekcją Muzeum.
Poza tem Min. Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego pismem z dn. 22.12.1933 r. Nr. I. Praw, — 106/1/2/33 zawiadomiło nas, że ś. p. Dyoniza Walentyna Olechnowicz zapisała na rzecz T-wa sumę Zł. 3.000. — Aczkolwiek sumy tej dotąd nie otrzymaliśmy, gdyż nastręczają się różne trudności z uzyskaniem zapisanej darowizny, nie mniej liczymy. że T-wo w jakikolwiek sposób potrafi jednak z tego zapisu skorzystać.
Wreszcie najważniejszym momentem w życiu Towarzystwa było utworzenie w dniu 19 listopada 1933 r. Oddziału Poznańskiego. co było w głównej mierze zasługą czł. Zarządu Centralnego Dr. Edwarda Stenza, który był inicjatorem tej placówki. Realizacja dokonała się dzięki wybitnemu poparciu p. Prof, Dr. J, Witkowskiego i asystenta Dr. J, Pagaczewskiego.
Kończąc niniejsze krótkie sprawozdanie pragniemy nadmienić, iż jeżeli w tak niesprzyjających okolicznościach, jak w roku bieżącym udało się utworzyć nowy Oddział Towarzystwa, zyskując w ten sposób nowych członków, i wydać parę numerów „Uranji", świadczy to o żywotności Towarzystwa i konieczności jego egzystencji. Sekretarz: (—) W. Sulikowski Prezes: (— ) M. Kamieński

Urania 1-2/1934, str. 14, Sprawozdanie z działalności Oddziału Częstochowskiego P. T. P. A. za rok 1933.

Na Zwyczajnem Walnem Zebraniu w cl. 31 stycznia r. 1934 o godz. 18 - w drugim terminie - w sali I Gimnazjum państw. stwierdzono i przyjęto, co następuje:
Oddział Częstochowski Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Astronomji liczący w d. 31 grudnia 1933 r. 26 członków rzeczywistych, gorliwie zabiega około Obserwatorium Astronomicznego, aby je zaopatrzyć w konieczne przyrządy astronomiczne dla badań i obserwacyj nieba. Dzięki opiece Tymczasowych Komisarzy Miasta, uwydatniającej się mimo kryzysu w zapomodze pieniężnej - w roku sprawozdawczym w wysokości 600 zł - jak również składkom członków P. T. P. A. - 270 zł., - i dochodowi z odczytów i wstępów do Obserwatorium - 21 zł., - Zarząd, który zbierał się siedem razy w ciągu roku, doprowadził budynek Obserwatorjum wewnątrz do miłego wyglądu, poczynił konieczne instalacje zegara astronomicznego, światła elektrycznego, odbiornika radjowe; o. bibljoteki i zamówił zegar dla dawania godziny udającej się do parku Staszica Publiczności.
Szereg odczytów, wygłoszonych w sali geografii I Gimnazjum jak: O Słońcu, - O Księżycu, - O Kometach. - O Życiu Planet, gromadził głównie starszą młodzież szkół Częstochowskich, jak Gimnazjów: I Państwowego, SS. Nazaretanek, Społecznego, - Szkoły Rzem. - Przemysłowej, Kursów Dokształcających Miejskich, niektórych Szkół Powszechnych, - Harcerstwa - Obserwacje nieba w samem Obserwatorium stają się z każdym rokiem popularniejsze; - w roku 1933 brało udział w tych obserwacjach 1451 osób.
Zarząd Towarzystwa czyni kroki. aby plac, ofiarowany przez p. Tadeusza Bogusławskiego pod Obserwatorjum na Zaciszu - 1 kilometr od Częstochowy - dla badań naukowych na polu Astronomii, był jaknajprędzej swemu przeznaczeniu oddany.
Zaproponowane przez Komisję Rewizyjną - w osobach pp. Ludomira Nieprzeckiego, Adolfa Nofera i O. Marjana Paszkiewicza - udzielenie absolutorium, Walne Zebranie jednomyślnie zatwierdziło.
Uwaga: - Koszta przyjazdów Dyrektora Obserwatorjum, wynoszące od dn. 17 czerwca 1931 r. do dn. 31 grudnia 1933, a które to koszta wogóle - na mocy umowy z dn. 4 lutego 1929 roku Magistratu m. Częstochowy z Ks. Kan. Bonawenturą Metlerem, dożywotnim dyrektorem Obserwatorium Astronomicznego w Częstochowie, winny być temuż przez Oddział Częstochowski P. T. P. A. z otrzymywanego od Magistratu subsydium zwracane. Ciążą jako dług na Oddziale Częstochowskim Towarzystwa w wysokości 296 zł 48 gr.
Zgodnie z paragrafem 41 Statutu przesyłamy na Zjazd Delegatów niniejsze Sprawozdanie.
Sekretarz:
(-) Ks, B. Metler
Prezes:
(-) W, Płodowski

Urania 1-2/1934, str. 15-16, Sprawozdanie z działalności Zarządu Oddziału Lwowskiego Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Astr. za rok 1933.

Zarząd Oddziału Lwowskiego P. T. P. A. wybrany jednogłośnie przez Zwyczajne Walne Zebranie Członków Oddziału w dniu 14 stycznia 1933 roku, przeprowadzał działalność swoją zgodnie ze Statutem Towarzystwa, uwzględniając dezyderaty i wnioski uchwalone przez Walne Zebranie.
1. W roku sprawozdawczym odbył Zarząd Oddziału 8 posiedzeń zwyczajnych, na których zajmował się sprawami bieżącemi Oddziału. Z początkiem roku sprawozdawczego urządził Zarząd cykl publicznych odczytów popularnych z dziedziny nowoczesnych badań astronomicznych, wygłoszonych bezinteresownie przez p. prof, dr. Eug. Rybkę. Ponieważ odczyty te cieszyły się wielką frekwencją publiczności. Zarząd postanowił urządzicie również w roku bieżącym, stanowią one bowiem z jednej strony doskonały środek propagandowy, z drugiej strony zaś mogą przyczynić się do zasilenia skromnych funduszów Oddziału.
2. Wobec wejścia w życie z dniem 1 stycznia 1933 roku nowej ustawy o Stowarzyszeniach, Zarząd Oddziału zmuszony był do przeprowadzenia trudnej i długo trwającej sprawy legalizacji naszego Oddziału. Pismem Starostwa Grodzkiego z dnia 12 listopada 1933 Oddział nasz został zatwierdzony i może rozwijać zgodną ze swym statutem działalność.
3. Nowością dla członków Oddziału było rozpoczęcie przez Zarząd wydawania stałego i bezpłatnego dla nich kalendarza astronomicznego, Kalendarzyk ten ukazywał się w roku sprawozdawczym I kwartalnie, zaś na rok 1934 wydał Zarząd Kalendarz całoroczny w postaci poprawnie pod względem zewnętrznym prezentującej się broszury bektorafowanej. Kalendarz ten wybito w liczbie 100 egzemplarzy, licząc się z możliwością wzrostu liczby członków.
4. W celu osiągnięcia większej liczby członków rozesłał Zarząd drukowaną odezwę, zredagowaną przez p. prof. dr. Eug. Rybkę. Odezwa ta rozesłana w ilości 500 egzemplarzy, miała na celu zaznajomienie szeregu zamożnych lub też wybitnych osobistości z celami i świadczeniami naszego Towarzystwa. Cel. który sobie Zarząd postawił, nie został jednak w tym wypadku osiągnięty; zaledwie niecały jeden procent zawezwanych zgłosił chęć do wstąpienia w nasze szeregi.
5, Do świadczeń Zarządu na rzecz członków oddziału zaliczyć należy, podobnie jak w roku poprzednim, prenumerowanie czasopism popularnych w językach: niemieckim francuskim i angielskim, a to: die Himmelswelt. die Sterne, L' Astronomie i Journal of the Royal Astronomical Society of Canada.
6. W roku sprawozdawczym urządził Zarząd podobnie jak w latach poprzednich szereg odczytów i prelekcyj popularnych. Oprócz cyklu obejmującego 4 wykłady popularne wygłoszone przez p. prof. Rybkę, odbywały się raz na miesiąc posiedzenia dyskusyjne z wykładami, z których trzy wygłosił prof. dr. Rybka; i dr. Zych Stanisław; 1 p. inż, Weber; 1 prof. dr. Zarycki; 2 prof. Wojtowicz.
Tytuły i terminy odczytów.
21.I. - 11. Il 1933. - Wykłady publiczne prof. dr. Eug. Rybki.
4.III - Dr. St. Zych Czynniki kształtujące naszą pogodę.
5.IV - prof. Wojtowicz. Komety i meteory.
29.IV - inż. Weber. Planetarium mego wynalazku.
24.VI - prof. dr. Rybka Rozszerzanie się Wszechświata.
10.X - prof. dr Rybka Nowoczesne obserwatoria astronomiczne.
28.XI - prof. Wojtowicz, Tajemnica Zielonego Promienia.
16.XII - prof. dr. Zarycki. Astronomia w starożytności.
3.II.1934 - prof. dr. Rybka, Zagadnienia nowoczesnej analizy widmowej gwiazd.
Cykl wykładów popularnych cieszył się dużą frekwencją - średnio 180 osób obecnych; posiedzenia dyskusyjne miały frekwencję niższą, średnio 30 osób.
7. Dla członków Oddziału 1 urządzał Zarząd w każdą pogodną sobotę wieczorem i:okazy nieba. Oprócz tego w każdą sobotę przez dwie godziny otwarta była czytelnia dla członków. Z czytelni tej korzystało średnio w każdą sobotę 6 osób.
8. Z rozmaitych przyczyn, czy to wskutek niemożności ściągnięcia wkładki czy też na własne żądanie członka, Zarząd zmuszony był skreślić z liczby członków 6 osób. Nowe wpisanych członków liczymy 8 osób.
9. Sekretariat Oddziału pracował w roku sprawozdawczym o wiek więcej niż w latach ubiegłych Złożyły się na to sprawy natury formalnej jak potrzeba legalizacji Oddziału i odczyty popularne publiczne, jak również ogólne rozszerzenie działalności naszego Oddziału w związku z prenumeratą pism, czytelnią, wydawaniem kalendarza i t. d. Do Sekretariatu wpłynęło 12 pism, odeszło 46, nie licząc 500 odezw, W roku zeszłym wpłynęło pism 8, odeszło 18.
10. Biblioteka Oddziału Lwowskiego zwiększyła się w roku sprawozdawczymo 3 broszury otrzymane w darze z Obserwatorium Warszawskiego, o 1 broszurę otrzymaną w darze od Instytutu Astronomicznego Uniwersytetu Lwowskiego, oraz o 3 książki zakupione przez Zarząd.
Oddział liczy 49 członków.
Sekretarz.
(-) M. Wojtowicz.
Prezes.
(-) W. Gołuchowski.

Urania 1-2/1934, str. 16-18, Sprawozdanie z działalności Zarządu Oddział u Warszawskiego P. T. P. A. za r. 1933.

Na odbytem Walnem Zebraniu Członków Oddz. Warsz, P. T. P. A. dn. 31 stycznia 1933 r. wybrano członków nowego Zarządu, który na pierwszem swem posiedzeniu utworzył się następująco: prezes - inż. Z. Chełmoński, wiceprezes - inż. B. Rafalski; czł. Zarządu: Kierownik Obserwatorjum Oddz. Warsz. - M. Białęcki, prof. P. Chomicz, prof. K. Dembowski, bibliotekarz - W. Herdan, dr. M. Łobanow, sekretarz - W. Sulikowski, skarbnik - inż. E, Szawdyn, dyr. L. Piekarski, i mgr. astr. J. Wasiutyński; zastępcy: p. p. mgr. W. Opalski i L. Zeidler. Do Komisji Rewizyjnej wybrano: dr. Taraszkiewicza, dr. L. Brennejsena i prof. A. Brzezińskiego.
Działalność Zarządu w r. ubiegłym rozwijała się w 3-ch kierunkach: urządzania odczytów, pokazów nieba oraz w kierunku naukowym.
Zebrań miesięcznych odczytowo-dyskusyjnych odbyło się 4. Zebrania te odbywały się w sali Zakładu Botanicznego Uniw. Warsz. łaskawie udzielanej przez prof. dr. Z. Wojcickiego. Na tych zebraniach wygłoszono następujące odczyty: dn. 31.I dr. M. Łobanow — "Odkrycia astronomiczne w r. 1932", dn. 17.II p. M. Białęcki — "Ciemne mgławice Wszechświata", dn. 21.III inż, Z. Chełmoński - "Historja rachuby czasu i kalendarze od najstarszych czasów do doby dzisiejszej” i dn. 24.X p. M. Białęcki — "Katastrofy kosmiczne”.
Pragnąc zapoznać szersze sfery naszego społeczeństwa ze zdobyczami astronomji współczesnej, Zarząd pod kierunkiem prezesa Z. Chełmońskiego zorganizował, wzorem lat ubiegłych 6-ty doroczny cykl odczytów z astronomji. Odczyty te byłyby nie doszły do skutku ze względu na ciężki stan finansowy Towarzystwa i niepewność, czy w rezultacie nie dadzą deficytu. Dzięki jednak oświadczeniu członka naszego p. M. Majewskiego, który zaofiarował się pokryć ewentualuy niedobór, doroczny cykl popularny odczytów doszedł do skutku. Aczkolwiek wynik finansowy był nieoczekiwanie dodatni, to jednak Zarząd uważa za swój obowiązek złożyć tu p. M. Majewskiemu najserdeczniejsze podziękowanie za ofiarność i tak szczere interesowanie się życiem i bytem Towarzystwa.
Ale ta ofiarność na cele Tow. objawia się nietylko wśród jego członków. Oto bowiem od osoby zupełnie nienależącej do Tow., Oddział Warszawski otrzymał ofiarę w sumie 300 zł z tem jednak zastrzeżeniem, że nazwisko ofiarodawcy nie zostanie ujawnione. Szanując wolę ofiarodawcy, a jednocześnie chcąc wyrazić mu serdeczne podziękowanie za tak hojną ofiarę, Zarząd na pierwszem swem zebraniu miesięcznem, zgodnie ze statutem, nadał ofiarodawcy godność członka dożywotniego.
Podkreślić tu jeszcze wypada, że fakty powyższe dodają Zarządowi otuchy do dalszej pracy, każą wierzyć w lepszą i wspanialszą przyszłość Tow. Odczyty publiczne odbywały się w sali Muzeum Pedagogicznego przy ul. Jezuickiej 4, udzielonej bezinteresownie przez Dyrektora Muzeum, prof, Paczóskiego za co Zarząd wyraża mu serdeczne podziękowanie. Cykl popularny odczytów był następujący: dn. 16.XI p. Weber — „Odczyt i pokaz nieba i ruchów ciał niebieskich zapomocą pierwszego w Polsce planetarium", dn. 23.XI dr. J. Gadomski - "Gwiazdy podwójne i wielokrotne", dn. 30.XI mgr. W. Opalski - "Jak powstał Wszechświat", dn. 7.XII inż. Z. Chełmoński — "Zaćmienia Słońca i Księżyca”, dn. 14.XII mgr. J. Wasiutyński — "Wnętrza gwiazd” i dn. 12.XII powtórzenie pierwszego odczytu. Wszystkie odczyty cieszyły się znacznenm powodzeniem, zwłaszcza pierwszy odczyt, na którem wynalazca p. L. Weber demonstrował pierwsze planetarjum w Polsce. Frekwencja na wszystkich odczytach wyniosła około 1000 osób.
Obserwacje ciekawych zjawisk nieba dla publiczności odbywały się w wieczory pogodne w poniedziałki, środy i piątki w Obserwatorjum Oddziału Warszawskiego przy ul. Chmielnej Nr. 88 zapomocą 108 mm refraktora. W pokazach brali udział pp. Białęcki, Pstrzochówna, Ożarowski i Ślusarczyk.
Obserwatorjum zwiedziło 315 osób. Tak słaba frekwencja tłumaczy się małą ilością pogodnych wieczorów. Prócz tego pp. Białęcki i Pstrzochówna zajmowali się obserwacjami planet Marsa i Jowisza. Oddział Warszawski, mimo trudności natury finansowej, rozszerza swą działalność, czego dowodem jest powstanie w jednej z dzielnic Warszawy, na Żoliborzu, filji Obserwatorjum, która pod kierownictwem pp. prof. K. Dembowskiego i S. Rybickiego, cieszy się ogromnem powodzeniem wśród mieszkańców tej dzielnicy. Filja posiada 103 mm refraktor, użyczony przez p. M. Białęckiego.
Oceniając ogromne zasługi, położone przez prezesa inż. Z. Chełmońskiego, który w ciągu 7 lat swej niestrudzonej pracy dąży do rozwoju Tow., jak również i przez członka założyciela M. Białęckiego, który od początku istnienia Tow. zawsze i wytrwale pracował dla jego dobra.
Zarząd uchwalił nadać pp. inż. Chełmońskiemu i Białęckiem u godność członków honorowych, a wniosek o tem przedstawić do zatwierdzenia Zebraniu Oddz. Warsz. i Zebraniu Delegatów.
Sekcja Naukowa Oddziału Warszawskiego w roku ubiegłym odbyła 5 posiedzeń z następującemi referatami: dn. 9.III dr. J. Gadomski — „Kronika astronomiczna" dr. E. Stenz — "Obserwacje podczerw. widma słonecznego”, dn. 6.IV dr. Gadomski - "Kronika astronomiczna" i p, L. Rzewnieki - „Fizyka meteorów", dn. 4.V dr. J. Gadomski — "Kronika astronomiczna” i dyr. Budziłowicz - „Kult bieguna w pojęciach pierwotnej ludzkości i pozostałości jego w Polsce historycznej i współczesnej", dn. 8.XI dr. J. Gadomski — "Kronika astronomiczna" i prof. M. Kamieński - „Kometa Wolfa 1”, dn. 22.XI dr. J. Gadomski - "Kronika astronomiczna" i pp. W. Jamiołkowsk i i dr. E. Stenz - „Z prac geofizycznych”.
Zdawałoby się, że mając możność bezpłatnego korzystania z odczytów astronomicznych, szkoły zwrócą się do Oddz. Warsz. o ich wygłoszenie. Niestety - trzeba to podkreślić — ani jedna szkoła warszawska w roku ubiegłym nie zwracała się do Zarządu o wygłoszenie odczytu, jakkolwiek nie pociągało to za sobą żadnych kosztów dla zgłaszających się.
Bibljoteka Oddz. Warsz. pod kierunkiem p. Herdana, była czynna w poniedziałki Prenumerowano tylko "L'Astronomie" i wymieniano „Uranję” na czasopisma towarzystw astronomicznych zagranicą, otrzymując „Rise Hvezd" Czeskiego Tow. Astr., następnie „Russkij Astr. Kalendar” Niżegorodskiego Tow. Miłośników Astr. oraz „Rocznik Astronomiczny" Obserwatorjum w Tacubaya (Meksyk). Książek i zeszytów skatalogowanych bibljoteka posiada 371, o 13 więciej, niż w roku ubiegłym. Bogaty zbiór przezroczy liczy 331 sztuk, o 36 więcej, niż w r. 1932.
W ciągu roku 1933 przybyło 18 nowych członków, zmarło 4, mianowicie inż. Józef Iwaszkiewicz, Wacław Sokół , Witold Szewel i dr. Hufnagel; wystąpiło na własne żądanie 6. W dniu 1 stycznia 1934 r.
Oddział Warszawski liczył 201 członków, w tem członków honorowych 3, założycieli 4, dożywotnich 1 i rzeczywistych 193.
(-) M, Białęcki
Kierownik Obserwatorjum P. T. P. A.
(-) inż. Z. Chełmoński
Prezes Oddziału Warsz. P. T. P. A.

Urania 3-4/1934, str. 29, Sprawozdanie z działalności Zarządu Oddziału Poznańskiego P. T. P. A. za r. 1934.

Z inicjatywy Zarządu Centralnego P. T. P. A. w Warszawie przystąpiono w Poznaniu w drugiej połowie roku 1933 do zorganizowania Oddziału Poznańskiego. Dnia 19 listopada 1933 odbyło się w sali 22 Uniwersytetu Pozn. Zebranie Organizacyjne, na którem jako delegat Zarządu Centralnego byli obecny Dr. Edward Stenz. W skład Zarządu tymczasowego weszli.: Prof. Józef Witkowski jako prezes Dr. Stanisław Andruszewski jako wiceprezes, Dr. Janusz Pagaczewski jako sekretarz, Mgr. Fryderyk Koebake jako skarbnik, p. Wiesława Wójcikówna jako bibljotekarz, nadto pp. Jerzy Sławski i inż. Zygmunt Mikiciki jako zastępcy.
W ciągu roku sprawozdawczego Zarząd odbył 3 posiedzenia, na których były załatwiane sprawy organizacyjne i administracyjne Oddziału.
Posiedzeń naukowych odbyło się 2, jedno zebranie naukowo-towarzyskie oraz 3 pokazy nieba w Obserwatorjum Astr. Nadto zorganizowano l odczyt publiczny, a mianowicie: Posiedzenie naukowe dnia 3 marca 1934 z odczytem Dr. J. Pagaczewskiego - „Gwiazdy zmienne i gwiazdy nowe";
Zebranie naukowo.-towarzyskie w sali Księgarni św. Wojciecha dnia 18 maja 1934 z referatem Mgr. F. Koebcke - „Kronika astronomiczna"
Posiedzenie naukowe dnia 11 listotpada 1934 z referatem Mgr. F. Koebcke -„Jak wyznacza się współrzędne geograficzne".
Pokazów nieba z odpowiedniemi pogadankami było 3 oraz jedno zwidzanie Obserwatorjum Astr. U. P.
Wspólnie z kołem L. O. P. P. Miejskiej 'Szkoły Handlowej zorganizowano odczyt publiczny Prof. J. Witkowskiego ,,O końcu świata".
Stosunkowo mała ilość posiedzeń wywołana była trudnością pozyskania prelegentów.
Zarząd rozesłał między Członków 1 komunikat o widzialności planety Wenus w dzień.
W maju b. r. Zarząd Oddziału objął organizację wycieczek i pokazów w Obserwatorjum, przyczem zostały ustalone pewne opiaty, co podano do wiadomości publicznej.
Bibljoteka Oddziału liczy obecnie 8 tomów (w tern 4 tomy czasopisma „Uranja"' oraz. 2 broszury i 2 cyrkularze).
Przy końcu okresu sprawozdawczego członków Oddziału było 22, w tem rzeczywistych 19, członków Koła Młodzieży 3.
Dzięki nader życzliwemu stanowisku Prof. J. Witkowskiego Zarząd Oddziału uzyskał tymczasową siedzibę w Obserwatorjum Astr. U. P.
Poznań, dnia 16 listopada 1934.
(-) Witkowski.
Prezes.
(-) Pagaczewski.
Sekretarz.