1965: Różnice pomiędzy wersjami

Z Archiwum historyczne PTMA
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania
 
(Nie pokazano 2 wersji utworzonych przez jednego użytkownika)
Linia 47: Linia 47:
 
Jury konkursu pod hasłem "Zdobywamy nowych członków PTMA i prenumeratorów Uranii", ogłoszonego w numerze 11/1964 naszego miesięcznika, postanowiło - z uwagi na małą ilość zgłoszeń i nikle efekty konkursu - nie przyznawać I nagrody. II nagrodę, w postaci kompletu wydawnictw astronomicznych, otrzymuje p. Janusz Kazimierowski (Kalisz). Natomiast nagrody pocieszenia w postaci "Obrotowej Mapy Nieba" i "Atlasu Księżyca" otrzymują: p. Eugeniusz Grzyb (Radom) i p. Stanisław Hałas (Lublin). Nagród zespołowych jury nie przyznało z powodu braku zgłoszeń od Zarządów Oddziałów PTMA.<br>
 
Jury konkursu pod hasłem "Zdobywamy nowych członków PTMA i prenumeratorów Uranii", ogłoszonego w numerze 11/1964 naszego miesięcznika, postanowiło - z uwagi na małą ilość zgłoszeń i nikle efekty konkursu - nie przyznawać I nagrody. II nagrodę, w postaci kompletu wydawnictw astronomicznych, otrzymuje p. Janusz Kazimierowski (Kalisz). Natomiast nagrody pocieszenia w postaci "Obrotowej Mapy Nieba" i "Atlasu Księżyca" otrzymują: p. Eugeniusz Grzyb (Radom) i p. Stanisław Hałas (Lublin). Nagród zespołowych jury nie przyznało z powodu braku zgłoszeń od Zarządów Oddziałów PTMA.<br>
 
Zarząd Główny PTMA
 
Zarząd Główny PTMA
 +
 +
== Urania 6/1965, str. 186, Kronika PTMA - Zebranie Zarządu Głównego PTMA ==
 +
W dniu 6 marca br. odbyło się, pod przewodnictwem prezesa dra J. Salabuna, kolejne plenarne zebranie Zarządu Głównego PTMA, w którym wzięli również udział członkowie Głównej Komisji Naukowej.<br>
 +
Omówiono szereg spraw dotyczących merytorycznej działalności Towarzystwa, pracy poszczególnych Oddziałów i sekcji. Zarząd Główny m. in. zatwierdził również skorygowany budżet Towarzystwa na rok 1965, dostosowany do wielkości przyznanej przez PAN dotacji, oraz przyjął projekt planu wydawniczego PTMA na rok 1966.<br>
 +
Andrzej Słowik
 +
 +
== Urania 7-8/1965, str. 228, Narada Komisji Naukowej PTMA ==
 +
W dniu 8 kwietnia br. odbyła się we Wrocławiu narada Komisji Naukowej PTMA, pod przewodnictwem prof. dr Jana Mergentalera.<br>
 +
Tematem narady, na którą zostali zaproszeni przedstawiciele aktywnych dotychczas oddziałowych ośrodków obserwacyjnych, były sprawy obserwacji w PTMA.<br>
 +
W pierwszej części narady poddano szczegółowej analizie stan ruchu obserwacyjnego w Towarzystwie, stwierdzając ogólny spadek aktywności dotychczasowych czynnych obserwatorów. Systematyczną działalność utrzymała jedynie centralna sekcja obserwacji Słońca z siedzibą we Wrocławiu.<br>
 +
Z oddziałowych sekcji większą aktywność wykazują sekcje w Dąbrowie Górniczej i Krakowie. Takiego stanu rzeczy nie da się usprawiedliwić brakiem instrumentów, choć istnieje szereg przyczyn utrudniających wykorzystanie wielu narzędzi będących własnością Towarzystwa lub osób prywatnych.<br>
 +
Dyskusja na temat możliwości obserwacyjnych i wartości dokonywanych przez amatorów obserwacji wykazała, że odpowiednio prowadzone obserwacje amatorskie mogą dać wiele pożytecznego materiału naukowego.<br>
 +
Wymagają jednak przygotowania i doświadczenia, które można uzyskać jedynie poprzez systematyczne obserwowanie wszystkiego co się dzieje na niebie.<br>
 +
W warunkach PTMA - jako organizacji amatorskiej - należy szczególnie upowszechniać obserwacje, jako podstawową formę udziału członków w działalności Towarzystwa, dającą, bez względu na efekty naukowe, duże osobiste zadowolenie.<br>
 +
Szczególną rolę w upowszechnianiu amatorskich obserwacji powinna odegrać Urania, częściej zamieszczając artykuły i notatki z tej dziedziny.<br>
 +
Uczestnicy narady zobowiązali się dostarczać Redakcji odpowiednie materiały. Niezależnie od tego Zarządy Oddziałów, przez stworzenie odpowiedniej atmosfery i ożywienie działalności sekcji, mogą zachęcić swoich członków do prowadzenia obserwacji.<br>
 +
Na koniec Komisja Naukowa zaaprobowała projekt planu wydawniczego PTMA na rok 1966, przewidujący wydanie Uranii, kolejnego numeru Dodatku Naukowego oraz wznowienie Obrotowej Mapy Nieba.<br>
 +
Ponadto Komisja proponuje Zarządowi Głównemu przeniesienie centralnej sekcji obserwacji sztucznych satelitów Ziemi z Gdańska do Warszawy pod kierownictwo dra Macieja Bielickiego.<br>
 +
Andrzej Słowik
 +
 +
== Urania 7-8/1965, str. 229, Nowe wydanie Obrotowej Mapy Nieba ==
 +
PTMA od szeregu lat jest jedynym w Polsce wydawcą i dystrybutorem tej - tak cennej dla każdego amatora astronomii, ucznia szkoły średniej czy nawet podstawowej, a także studenta wyższej uczelni - pozycji wydawniczej. Każde kolejne wydanie zawiera pewne zmiany i ulepszenia w stosunku do wydań poprzednich. Obecne wydanie wg projektu A. Słowika z objaśnieniami M. Mazura osiąga wysoki poziom tego rodzaju wydawnictw. Główne zalety nowego wydania Obrotowej Mapy Nieba to:<br>
 +
- tło mapy w kolorze niebieskim, na którym wyraźnie zaznaczają się białe punkty gwiazd (od l do 5 wielkości gwiazdowej),<br>
 +
- wyraźny czarny druk nazw gwiazdozbiorów i niektórych jaśniejszych gwiazd oraz oznaczeń literowych (w greckim alfabecie) większości gwiazd w poszczególnych gwiazdozbiorach,<br>
 +
- zamieszczenie szeregu gromad gwiezdnych i galaktyk z podaniem ich oznaczeń.<br>
 +
Odwrotna strona okładki obejmuje szczegółowy opis posługiwania się mapą oraz szereg przykładów zastosowania mapy zarówno do obserwacji jak i do ćwiczeń z astronomii. M.in. podane są poprawki czasu dla miejscowości w Polsce. Przy pomocy mapy można np. obliczyć momenty wschodu i zachodu Słońca w dowolnej miejscowości, początek doby gwiazdowej w danym dniu, czas gwiazdowy w danej miejscowości w wybranym momencie. Wreszcie dysponując danymi z Kalendarza
 +
Astronomicznego Uranii można ustalić położenia na niebie Księżyca i planet. Są to oczywiście tylko niektóre możliwości, podane przykładowo.<br>
 +
Okładka mapy jest złożona i spięta metalowymi oczkami. Mapa wmontowana do wewnątrz okładki pozwala się z łatwością obracać. Całość umieszczona w kopercie plastikowej. Mapę można używać bez wyjmowania z koperty nawet w niekorzystnych warunkach (rosa, wilgoć) bez obawy zabrudzenia czy uszkodzenia.<br>
 +
Wydanie to godne jest znalezienia się w rękach wszystkich zainteresowanych astronomią. Może także stać się środkiem znakomicie propagującym wiedzę o niebie, głównie przez łatwość posługiwania się.<br>
 +
Aleksander Kuśnierz - Kraków<br>
 +
"Obrotowa Mapa Nieba" została pozytywnie oceniona przez Ministerstwo Oświaty, które zatwierdziło ją jako pomoc szkolną, znak PS-3245-A-39-0MN. (red.)<br>
 +
 +
== Urania 7-8/1965, str. 229, Posiedzenie Zarządu Głównego PTMA ==
 +
W dniu 13 czerwca 1965 r . odbyło się w Krakowie plenarne zebranie Zarządu Głównego PTMA, któremu przewodniczył prezes dr J. Sałabun.<br>
 +
W zebraniu plenum uczestniczyli również: przewodnicząca Gl. Komisji Rewizyjnej mgr Maślakiewicz Zofia i przedstawiciele wrocławskiego Oddziału PTMA mgr inż. A. Szafkowski i dr Przemysław Rybka. Zebranie plenarne podjęło m. in. uchwalę o powołaniu komisji dis budowy Ludowych Obserwatoriów i Planetariów na 500-lecie urodzin Mikołaja Kopernika, przypadające w 1973 roku oraz uchwalę o powołaniu komisji statutowej dla opracowania ostatecznej redakcji projektu nowego statutu Towarzystwa. Omówiono również działalność programową, organizacyjną i finansową Oddziału PTMA we Wrocławiu.<br>
 +
Tadeusz Grzesło - Kraków
 +
 +
== Urania 9/1965, str. 265-266, Kronika PTMA - Obserwatorium i Planetarium w Gdyni ==
 +
Kilka lat liczy już sobie inicjatywa Oddziału Gdyńskiego PTMA, wybudowania na Kamiennej Górze - miejscu o wspaniałych walorach widokowych - obiektu, przeznaczonego dla celów popularyzacji astronomii.<br>
 +
Pomysł wybudowania planetarium i amatorskiego obserwatorium astronomicznego zaczął przybierać realne kształty z chwilą objęcia funkcji prezesa Oddziału PTMA w Gdyni przez inż. arch. Eugeniusza Maciejewskiego. Korzystając z jego fachowych umiejętności Zarząd Oddziału potrafił zainteresować koncepcją budowy planetarium i obserwatorium szereg miejscowych instytucji i urzędów, uzyskując wszędzie poparcie i obietnice pomocy.<br>
 +
U podstaw tak przychylnego przyjęcia leży możliwość wykorzystania przyszłego obiektu nie tylko dla celów popularyzacji astronomii i nauk pokrewnych wśród miejscowego społeczeństwa i szerokich rzesz turystów, lecz ponadto będzie służył jako pomoc dla szkolnictwa średniego, a przede wszystkim dla lokalnych szkół morskich w nauce nawigacji.<br>
 +
Szczególnie cenne jest zrozumienie i poparcie z jakim spotkała się inicjatywa PTMA w Prezydium MRN w Gdyni, a specjalnie osobiste zainteresowanie Przewodniczącego Prezydium inż. Mieczysława Wójcika, który w czasie spotkania z Prezesem ZG PTMA dr Józefem Sałabunem w dniu 21 czerwca br. przedstawił szereg konkretnych koncepcji dotyczących opracowania projektu, wykonawstwa i finansowania budowy.<br>
 +
Na spotkaniu ustalono, że PTMA opracuje w terminie do 20 sierpnia br. założenia projektowe, które posłużą Prezydium jako materiał do dalszych poczynań.<br>
 +
Za tak przychylny stosunek należy tu szczególnie podziękować Przewodniczącemu Prezydium MRN w Gdyni inż. Mieczysławowi Wójcikowi, życząc równocześnie powodzenia w realizacji tak pożytecznej i potrzebnej Trójmiastu placówki.<br>
 +
Andrzej Słowik
 +
 +
== Urania 9/1965, str. 266, Kronika PTMA - Kurs obserwacyjny w Opolu ==
 +
W dniach 8 i 9 czerwca br. został przeprowadzony w Opolu krótki kurs obserwacyjny, którego celem było zapoznanie uczestników z podstawowym programem i metodami prowadzenia amatorskich obserwacji astronomicznych.<br>
 +
Prowadzący zajęcia: sekr. ZG PTMA Maciej Mazur i kier. programowy Andrzej Słowik omówili szczegółowo elementy obserwacji astronomicznych oraz osobno zasady prowadzenia obserwacji Słońca, meteorów i gwiazd zmiennych. Dobre przygotowanie organizacyjnej strony kursu zawdzięczać należy Prezesowi Oddziału PTMA w Opolu mgr inż. Edwardowi Pospiszyłowi.<br>
 +
Kurs zorganizowany wspólnie przez Zarząd Główny PTMA i Zarząd Oddziału w Opolu był pierwszym z serii tego rodzaju imprez jakie Zarząd Główny zamierza przeprowadzić i w innych Oddziałach Towarzystwa dla spopularyzowania amatorskich obserwacji.<br>
 +
Andrzej Słowik
 +
 +
== Urania 12/1965, str. 360-361, Kronika PTMA - Sprawozdanie z turnusu obserwacyjnego Szkolnego Kółka Astronomicznego ze Szczecinka ==
 +
W dniach od 23 lipca do 7 sierpnia 1965 roku w Radaczu kolo Szczecinka odbył się turnus obserwacyjny Kółka Astronomicznego przy I Liceum Ogólnokształcącym im. Ks. Elżbiety w Szczecinku. Udział w nim wzięli: Lech Barski, Jerzy Cyran, Feliks Hreborowicz, Jerzy Lewandowski, Józef Mikulski, Jan Rabiej, Janusz Samojlo, Zbigniew Suplicki i Mirosław Truskowski.<br>
 +
Sprzęt obserwacyjny wypożyczono ze Szczecineckiego Oddziału PTMA i Lic~um Ogólnokształcącego w Szczecinku. Stanowiły je trzy lunety AT-l, teleskop typu Maksutowa (własność sekretarza Szczecineckiego Oddziału PTMA p. Giedrysa), reflektor o średnicy 150 mm oraz lunetka o średnicy 64 mm.<br>
 +
Celem turnusu była nauka obserwacji gwiazd zmiennych, Słońca, sztucznych satelitów Ziemi, meteorów oraz przygotowanie członków Kółka do startu w IX Olimpiadzie Astronomicznej. Pomimo tego, iż turnus miał zasadniczo charakter szkoleniowy, wyznaczono 29 minimów dla 7 gwiazd zmiennych (RZ Cas, 00 Aql, V 505 Sgr, BV 382, XZ Per, U Oph, EE Peg) z 495 obserwacji. Na szczególną uwagę zasługują obserwacje odkrytej bardzo niedawno gwiazdy zmiennej BV 382.<br>Warunki atmosferyczne były gorzej niż średnie. Wykorzystano wprawdzie 7 nocy obserwacyjnych, jednak większość obserwacji była wykonywana w przerwach między chmurami. Prowadzono także szkolenie teoretyczne w iloci 15 godzin wykładowych (godzina dziennie); 7 godzin poświęcono analizie widmowej, 5 godzin - gwiazdom zmiennym i 3 godziny - Słońcu. Po wykładach teoretycznych (prowadzonych przez niżej podpisanych) toczyły się nieraz wielogodzinne dyskusje, które były chyba głównym czynnikiem powiększenia zasobu wiadomości z astronomii i fizyki.<br>
 +
Obóz był często odwiedzany przez miejscową ludność i uczestników kolonii letniej z Bydgoszczy. Urządzono cztery pokazy nieba wraz z prelekcjami.<br>
 +
Za pomoc w zorganizowaniu turnusu obserwacyjnego uczestnicy pragną podziękować dyrektorowi Liceum Ogólnokształcącego w Szczecinku p. mgr Leopoldowi Czekałowskiemu, Komitetowi Rodzicielskiemu a w szczególności p. p. Józefowi Kaszczykowi, Tomaszowi Białowiejskiemu i Bolesławowi Dziekiewiczowi oraz opiekunce Szkolnego Kółka Astronomicznego, p. prof. Emilii Malczyk.<br>
 +
Lech Barski i Janusz Samojlo

Aktualna wersja na dzień 09:50, 22 mar 2018

Urania 1/1965, str. 21, Kronika PTMA - Z działalności Oddziału PTMA w Poznaniu

Jednym z głównych zainteresowań członków Oddziału PTMA w Poznaniu jest budowa teleskopów amatorskich. Zainteresowania te wykazują nie tylko członkowie starsi, ale również i młodzież, która z wielkim zapałem oddaje się tego rodzaju pracy. Dzięki temu na terenie lokalu PTMA jak i poza nim, na przestrzeni tych kilku lat wyszlifowano dużą ilość luster, jak również zbudowano własne teleskopy, a nawet lunetki, tak konieczne narzędzia do obserwacji nieba.
Ostatnio duże poruszenie wywołał czyn społeczny p. Bronisława Jankowskiego, który na cześć IV Zjazdu PZPR wykonał teleskop amatorski systemu Newtona i ofiarował go nowej szkole 1000-lecia w Poznaniu - Szkole Nr 85 im. Aleksandra Zawadzkiego przy ul. Tomiekiego 16.
Teleskop posiada zwierciadło o średnicy 150 mm, o powierzchni aluminizowanej, na statywie drewnianym kombinowanym (azymutalny i paralaktyczny).
Obudowa tubusu i detale są aluminiowe i wykonane niezmiernie starannie (patrz fotografie na drugiej stronie naszej okładki).
Praca ta wymagała wielkiego wysiłku. Szereg precyzyjnych części do teleskopu p. B. Jankowski wykonał poza godzinami służbowymi w swoim zakładzie pracy, gdzie jego czyn, tak wysoce społeczny, spotkał się z dużym uznaniem Samorządu Robotniczego.
Kierownictwo nowej Szkoły, jak i Oddział PTMA w Poznaniu, składają naszemu Członkowi, p. Bronisławowi Jankowskiemu, z prawdziwą dumą serdeczne gratulacje.
E. Kielczewska - Poznań

Urania 1/1965, str. 22, Kronika PTMA - Z życia Oddziałów PTMA

Częstochowa - Pomyślnie, choć nie bez przeszkód, rozwija się podjęta przez Zarząd Oddziału akcja przebudowy budynku obserwatorium w parku im. Staszica (zob. Urania 1964/9, str. 250). W październiku ub. r. odbyło się z udziałem prezesa Z. G. PTMA dra J. Salabuna, specjalne zebranie Zarządu Oddziału poświęcone sprawom przebudowy. Dr Salabun zlożył również wizytę u miejscowych władz uzyskując potwierdzenie ich dalece pozytywnego srtosunku do inicjatywy Oddziału. Dal temu wyraz m. in. przewodniczący Prezydium MRN w Częstochowie ob. T. Kowalski składając obietnicę udziału Miejskiej Rady Narodowej w finansowaniu przebudowy, co pozwoliłoby na zakończenie prac jeszcze w bieżącym roku.
Szczecinek - W zgrupowaniu obserwacyjnym zorganizowanym w sierpniu ub. r. w Czaplinku k. Szczecinka wzięło udział 15 obserwatorów z pięciu Oddziałów PTMA. Celem zgrupowania, kierowanego przez sekretarza Z. G. PTMA M. Mazura, było przeprowadzenie serii obserwacji gwiazd zmiennych oraz uzupełnienie przez uczestników wiadomości i doświadczenia z zakresu całokształtu spraw dotyczących amatorskich obserwacji astronomicznych. Zorganizowanie i przeprowadzenie zgrupowania możliwe było dzięki ofiarności i staraniom sekretarza Szczecineckiego Oddziału p. A. Giedrysa jak też bezpośredniej organizacyjnej i finansowej pomocy lokalnych władz a szczególnie zast. przewodniczącego Prezydium PRN ob. M. Zienkiewicza i kierownika Wydziału Kultury ob. R. Szczęśniaka.
Pomoc ta objawiła się w konkretnym poparciu finansowym Prezydium PRN, udzielonym w zamian za przeprowadzenie przez uczestników zgrupowania szerokiej akcji popularyzatorskiej.
Wyjątkowo niesprzyjająca aura utrudniała prowadzenie obserwacji, ale nie przeszkodziła w zorganizowaniu szeregu pokazów i odczytów, w czym wyróżnił się szczególnie kol. Adam Giedrys, kontynuując swoją dotychczasową ofiarną działalność na terenie województwa koszalińskiego.
Toruń - Miejscowy Oddział PTMA od szeregu lat znajduje się w ciężkiej sytuacji, nie posiadając własnego lokalu, który zmuszony był opuścić w roku 1960 w związku z przebudową "Domu Kopernika". Obecnie zaistniały warunki na poprawę sytuacji. W czasie ostatnio przeprowadzonych w Toruniu rozmów z udziałem prezesa ZG PTMA dr J. Salabuna, władze miejskie przyrzekły przyznać w najbliższym czasie lokal, który będzie służył Oddziałowi jako tymczasowa siedziba, do czasu zrealizowania budowy Ludowego Obserwatorium i małego planetarium.
Fundusze na tę inwestycję, w wysokości 10 mln zl, przewidziane zostały w budżecie MRN jako część inwestycji jubileuszowych, które mają być zrealizowane do roku 1973, roku obchodów 500-lecia urodzin Mikołaja Kopernika. Tę korzystną sytuację zawdzięcza Oddział serdecznemu stosunkowi Ojców Miasta a w szczególności tow. B. Ptaszyńskiego, sekretarza propagandy KM PZPR i wiceprzewodniczącego Prezydium MRN w Toruniu ob. F. Orzeszko.
Andrzej Słowik

Urania 1/1965, str. 22-23, Kronika PTMA - Zebranie Zarządu Głównego PTMA

Zasadniczym tematem kolejnego zebrania Zarządu Głównego PTMA, które odbyło się 27 października 1964 r. w Krakowie, były sprawy wydawnictw, a szczególnie naszego miesięcznika Urania. Wobec ustąpienia dotychczasowego redaktora naczelnego doc. Andrzeja Wróblewskiego, Zarząd Główny postanowił powierzyć tę funkcję dr Ludwikowi Zajdlerowi, prezesowi Warszawskiego Oddziału PTMA. Przyjmując rezygnację doc. Wróblewskiego, Zarząd Główny wyraził dotychczasowemu zespołowi Redakcji serdeczne podziękowanie za wieloletni trud włożony w redagowanie naszego miesięcznika. Równocześnie, zmierzając do zapewnienia Uranii należytego poziomu, Zarząd Główny zaproponował kilku naszym wybitnym astronomom udział w Radzie Redakcyjnej i Komitecie Redakcyjnym.
Pozostała część zebrania ZG PTMA poświęcona była omówieniu innych istotnych dla Towarzystwa spraw. I tak Zarząd Główny przedyskutował sprawę przygotowania zmiany statutu PTMA, udziału Towarzystwa w obchodach jubileuszowych z okazji 500-lecia urodzin M. Kopernika, współpracy z Polskim Towarzystwem Astronomicznym oraz sprawy budżetowe i organizacyjne.
Andrzej Słowik

Urania 2/1965, str. 58, Kronika PTMA - Z działalności Oddziału PTMA w Warszawie

W warsztacie Warszawskiego Oddziału PTMA wykonany został amatorski teleskop systemu Newtona o średnicy lustra 150 mm i ogniskowej 1300 mm. Teleskop ten został ustawiony na montażu typu angielskiego z przeciwwagą. Konstrukcja montażu jest metalowa. Podpory osi godzinnej wykonano z rur bakelitowych wypełnionych zbrojonym betonem. Teleskop zaopatrzony jest w posuwy mikrometryczne, w oświetlone skale - godzinną i deklinacyjną, oraz w mechanizm zegarowy z napędem elektrycznym.
W najbliższym czasie wykonane zostanie drugie lustro, o średnicy 250 mm, które będzie zainstalowane do opisanego montażu.
Nad budową teleskopów pracuje w sekcji szlifierskiej Oddziału Warszawskiego PTMA kilkunastu członków, wykonując zarówno prace szlifierskie jak i montażowe. W budowie są również teleskopy typu Cassegraina.
Trwają prace nad lustrami o średnicy 350 mm, a projektuje się wykonanie luster o średnicy 500 mm.
Lucjan Newelski - Warszawa

Urania 5/1965, str. 153-154, Kronika PTMA - Walne Zebranie Od działu PTMA w Dąbrowie Górniczej

W dniu 19 stycznia 1965 r. odbyło się w Pałacu Kultury Zagłębia w Dąbrowie Górniczej Walne Zebranie członków Dąbrowskiego Oddziału PTMA. W zebraniu wzięli udział: sekretarz ZG Maciej Mazur oraz dyrektor Biura ZG Tadeusz Grzeslo. Ciekawy odczyt pt. "Makrokosmos" wygłosił doc. dr Roman Janiczek, prezes Częstochowskiego Oddziału PTMA.
Oddział Dąbrowski, choć nie należy do najliczniejszych wykazuje ożywioną działalność. Organizuje się często imprezy o charakterze popularno-naukowym, dokonuje się wielu obserwacji aktywności słonecznej, gwiazd, Księżyca i meteorów. Członkowie Oddziału zajmują się budową teleskopów i pomysłowych modeli astronomicznych oraz wykazują ożywioną działalność publicystyczną. Po złożeniu przez prezesa Oddziału kol. Wacława Szymańskiego sprawozdania z działalności Oddziału i ożywionej dyskusji, dokonano wyboru nowych władz Oddziału. Prezesem został ponownie kol. Wacław Szymański, a w skład Zarządu weszli: Zofia Piaskowska, dr Jan Serwin, Michał Siemaszko i Jerzy Wieczorek. W skład komisji Rewizyjnej wybrano: Antoniego Romańskiego (przew.), Mieczysława Równiaka, Marcelego Rybak a oraz Józefę Włoszczowską.
Nowy Zarząd Oddziału przewiduje, oprócz kontynuacji dotychczasowej działalności, zwiększenie ilości pokazów nieba, zorganizowanie kola młodzieżowego oraz utworzenie przy Zarządzie Oddziału sekcji naukowej.
wg Jana Brylskiego

Urania 5/1965, str. 154, Kronika PTMA - Z działalności Oddziału PTMA w Białej Podlaskiej

W dniu 27 stycznia 1965 roku odbyło się w sali Powiatowego Domu Kultury w Białej Podlaskiej spotkanie nowego Zarządu, członków i sympatyków bialskiego Oddziału PTMA z sekretarzem Redakcji "Uranii" mgr Krzysztofem Ziołkowskim z Warszawy. Na program spotkania złożył się odczyt mgr K. Ziołkowskiego pt. "Współczesne koncepcje kosmologiczne", oraz cztery filmy krótkometrażowe: "Planetarium śląskie", "W pracowniach polskich astronomów", "Ruch planet i księżyców" i "Sztuczne planetoidy", oraz informacje wiceprezesa Oddziału ob. Piotra Białousa o działalności statutowej Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii i prezesa Oddziału ob. Józefa Wołoszyna o najbliższych planach bialskiego Oddziału Towarzystwa. Uczestnicy spotkania mieli jednocześnie możność obejrzenia wystawy książek, plansz i fotosów o treści astronomicznej i astronautycznej, zorganizowanej przez Zarząd Oddziału przy współpracy Biblioteki Powiatowej i Powiatowego Domu Kultury oraz pomocy kierownika Wydziału Kultury ob. Tadeusza Kwaśniewskiego. Duża ilość uczestników spotkania (około 100 osób), jak również stale powiększająca się liczba członków bialskiego oddziału PTMA, są zasługą aktywnej i niezmiernie ofiarnej działalności członka Zarządu ob. Piotra Białousa.
Warto nadmienić, że w wyniku wzrastającego zainteresowania astronomią Zarząd Oddziału PTMA w Białej Podlaskiej na posiedzeniu w dniu 18 stycznia 1965 roku postanowił między innymi prowadzić stale pokazy nieba połączone z akcją odczytową, raz na dwa miesiące urządzać spotkania członków PTMA, które mają mieć charakter szkoleniowy, oraz zorganizować wycieczkę do Planetarium śląskiego w Chorzowie.
Zarząd Oddziału PTMA
w Białej Podlaskiej

Urania 5/1965, str. 154, Kronika PTMA - Komunikat

Jury konkursu pod hasłem "Zdobywamy nowych członków PTMA i prenumeratorów Uranii", ogłoszonego w numerze 11/1964 naszego miesięcznika, postanowiło - z uwagi na małą ilość zgłoszeń i nikle efekty konkursu - nie przyznawać I nagrody. II nagrodę, w postaci kompletu wydawnictw astronomicznych, otrzymuje p. Janusz Kazimierowski (Kalisz). Natomiast nagrody pocieszenia w postaci "Obrotowej Mapy Nieba" i "Atlasu Księżyca" otrzymują: p. Eugeniusz Grzyb (Radom) i p. Stanisław Hałas (Lublin). Nagród zespołowych jury nie przyznało z powodu braku zgłoszeń od Zarządów Oddziałów PTMA.
Zarząd Główny PTMA

Urania 6/1965, str. 186, Kronika PTMA - Zebranie Zarządu Głównego PTMA

W dniu 6 marca br. odbyło się, pod przewodnictwem prezesa dra J. Salabuna, kolejne plenarne zebranie Zarządu Głównego PTMA, w którym wzięli również udział członkowie Głównej Komisji Naukowej.
Omówiono szereg spraw dotyczących merytorycznej działalności Towarzystwa, pracy poszczególnych Oddziałów i sekcji. Zarząd Główny m. in. zatwierdził również skorygowany budżet Towarzystwa na rok 1965, dostosowany do wielkości przyznanej przez PAN dotacji, oraz przyjął projekt planu wydawniczego PTMA na rok 1966.
Andrzej Słowik

Urania 7-8/1965, str. 228, Narada Komisji Naukowej PTMA

W dniu 8 kwietnia br. odbyła się we Wrocławiu narada Komisji Naukowej PTMA, pod przewodnictwem prof. dr Jana Mergentalera.
Tematem narady, na którą zostali zaproszeni przedstawiciele aktywnych dotychczas oddziałowych ośrodków obserwacyjnych, były sprawy obserwacji w PTMA.
W pierwszej części narady poddano szczegółowej analizie stan ruchu obserwacyjnego w Towarzystwie, stwierdzając ogólny spadek aktywności dotychczasowych czynnych obserwatorów. Systematyczną działalność utrzymała jedynie centralna sekcja obserwacji Słońca z siedzibą we Wrocławiu.
Z oddziałowych sekcji większą aktywność wykazują sekcje w Dąbrowie Górniczej i Krakowie. Takiego stanu rzeczy nie da się usprawiedliwić brakiem instrumentów, choć istnieje szereg przyczyn utrudniających wykorzystanie wielu narzędzi będących własnością Towarzystwa lub osób prywatnych.
Dyskusja na temat możliwości obserwacyjnych i wartości dokonywanych przez amatorów obserwacji wykazała, że odpowiednio prowadzone obserwacje amatorskie mogą dać wiele pożytecznego materiału naukowego.
Wymagają jednak przygotowania i doświadczenia, które można uzyskać jedynie poprzez systematyczne obserwowanie wszystkiego co się dzieje na niebie.
W warunkach PTMA - jako organizacji amatorskiej - należy szczególnie upowszechniać obserwacje, jako podstawową formę udziału członków w działalności Towarzystwa, dającą, bez względu na efekty naukowe, duże osobiste zadowolenie.
Szczególną rolę w upowszechnianiu amatorskich obserwacji powinna odegrać Urania, częściej zamieszczając artykuły i notatki z tej dziedziny.
Uczestnicy narady zobowiązali się dostarczać Redakcji odpowiednie materiały. Niezależnie od tego Zarządy Oddziałów, przez stworzenie odpowiedniej atmosfery i ożywienie działalności sekcji, mogą zachęcić swoich członków do prowadzenia obserwacji.
Na koniec Komisja Naukowa zaaprobowała projekt planu wydawniczego PTMA na rok 1966, przewidujący wydanie Uranii, kolejnego numeru Dodatku Naukowego oraz wznowienie Obrotowej Mapy Nieba.
Ponadto Komisja proponuje Zarządowi Głównemu przeniesienie centralnej sekcji obserwacji sztucznych satelitów Ziemi z Gdańska do Warszawy pod kierownictwo dra Macieja Bielickiego.
Andrzej Słowik

Urania 7-8/1965, str. 229, Nowe wydanie Obrotowej Mapy Nieba

PTMA od szeregu lat jest jedynym w Polsce wydawcą i dystrybutorem tej - tak cennej dla każdego amatora astronomii, ucznia szkoły średniej czy nawet podstawowej, a także studenta wyższej uczelni - pozycji wydawniczej. Każde kolejne wydanie zawiera pewne zmiany i ulepszenia w stosunku do wydań poprzednich. Obecne wydanie wg projektu A. Słowika z objaśnieniami M. Mazura osiąga wysoki poziom tego rodzaju wydawnictw. Główne zalety nowego wydania Obrotowej Mapy Nieba to:
- tło mapy w kolorze niebieskim, na którym wyraźnie zaznaczają się białe punkty gwiazd (od l do 5 wielkości gwiazdowej),
- wyraźny czarny druk nazw gwiazdozbiorów i niektórych jaśniejszych gwiazd oraz oznaczeń literowych (w greckim alfabecie) większości gwiazd w poszczególnych gwiazdozbiorach,
- zamieszczenie szeregu gromad gwiezdnych i galaktyk z podaniem ich oznaczeń.
Odwrotna strona okładki obejmuje szczegółowy opis posługiwania się mapą oraz szereg przykładów zastosowania mapy zarówno do obserwacji jak i do ćwiczeń z astronomii. M.in. podane są poprawki czasu dla miejscowości w Polsce. Przy pomocy mapy można np. obliczyć momenty wschodu i zachodu Słońca w dowolnej miejscowości, początek doby gwiazdowej w danym dniu, czas gwiazdowy w danej miejscowości w wybranym momencie. Wreszcie dysponując danymi z Kalendarza Astronomicznego Uranii można ustalić położenia na niebie Księżyca i planet. Są to oczywiście tylko niektóre możliwości, podane przykładowo.
Okładka mapy jest złożona i spięta metalowymi oczkami. Mapa wmontowana do wewnątrz okładki pozwala się z łatwością obracać. Całość umieszczona w kopercie plastikowej. Mapę można używać bez wyjmowania z koperty nawet w niekorzystnych warunkach (rosa, wilgoć) bez obawy zabrudzenia czy uszkodzenia.
Wydanie to godne jest znalezienia się w rękach wszystkich zainteresowanych astronomią. Może także stać się środkiem znakomicie propagującym wiedzę o niebie, głównie przez łatwość posługiwania się.
Aleksander Kuśnierz - Kraków
"Obrotowa Mapa Nieba" została pozytywnie oceniona przez Ministerstwo Oświaty, które zatwierdziło ją jako pomoc szkolną, znak PS-3245-A-39-0MN. (red.)

Urania 7-8/1965, str. 229, Posiedzenie Zarządu Głównego PTMA

W dniu 13 czerwca 1965 r . odbyło się w Krakowie plenarne zebranie Zarządu Głównego PTMA, któremu przewodniczył prezes dr J. Sałabun.
W zebraniu plenum uczestniczyli również: przewodnicząca Gl. Komisji Rewizyjnej mgr Maślakiewicz Zofia i przedstawiciele wrocławskiego Oddziału PTMA mgr inż. A. Szafkowski i dr Przemysław Rybka. Zebranie plenarne podjęło m. in. uchwalę o powołaniu komisji dis budowy Ludowych Obserwatoriów i Planetariów na 500-lecie urodzin Mikołaja Kopernika, przypadające w 1973 roku oraz uchwalę o powołaniu komisji statutowej dla opracowania ostatecznej redakcji projektu nowego statutu Towarzystwa. Omówiono również działalność programową, organizacyjną i finansową Oddziału PTMA we Wrocławiu.
Tadeusz Grzesło - Kraków

Urania 9/1965, str. 265-266, Kronika PTMA - Obserwatorium i Planetarium w Gdyni

Kilka lat liczy już sobie inicjatywa Oddziału Gdyńskiego PTMA, wybudowania na Kamiennej Górze - miejscu o wspaniałych walorach widokowych - obiektu, przeznaczonego dla celów popularyzacji astronomii.
Pomysł wybudowania planetarium i amatorskiego obserwatorium astronomicznego zaczął przybierać realne kształty z chwilą objęcia funkcji prezesa Oddziału PTMA w Gdyni przez inż. arch. Eugeniusza Maciejewskiego. Korzystając z jego fachowych umiejętności Zarząd Oddziału potrafił zainteresować koncepcją budowy planetarium i obserwatorium szereg miejscowych instytucji i urzędów, uzyskując wszędzie poparcie i obietnice pomocy.
U podstaw tak przychylnego przyjęcia leży możliwość wykorzystania przyszłego obiektu nie tylko dla celów popularyzacji astronomii i nauk pokrewnych wśród miejscowego społeczeństwa i szerokich rzesz turystów, lecz ponadto będzie służył jako pomoc dla szkolnictwa średniego, a przede wszystkim dla lokalnych szkół morskich w nauce nawigacji.
Szczególnie cenne jest zrozumienie i poparcie z jakim spotkała się inicjatywa PTMA w Prezydium MRN w Gdyni, a specjalnie osobiste zainteresowanie Przewodniczącego Prezydium inż. Mieczysława Wójcika, który w czasie spotkania z Prezesem ZG PTMA dr Józefem Sałabunem w dniu 21 czerwca br. przedstawił szereg konkretnych koncepcji dotyczących opracowania projektu, wykonawstwa i finansowania budowy.
Na spotkaniu ustalono, że PTMA opracuje w terminie do 20 sierpnia br. założenia projektowe, które posłużą Prezydium jako materiał do dalszych poczynań.
Za tak przychylny stosunek należy tu szczególnie podziękować Przewodniczącemu Prezydium MRN w Gdyni inż. Mieczysławowi Wójcikowi, życząc równocześnie powodzenia w realizacji tak pożytecznej i potrzebnej Trójmiastu placówki.
Andrzej Słowik

Urania 9/1965, str. 266, Kronika PTMA - Kurs obserwacyjny w Opolu

W dniach 8 i 9 czerwca br. został przeprowadzony w Opolu krótki kurs obserwacyjny, którego celem było zapoznanie uczestników z podstawowym programem i metodami prowadzenia amatorskich obserwacji astronomicznych.
Prowadzący zajęcia: sekr. ZG PTMA Maciej Mazur i kier. programowy Andrzej Słowik omówili szczegółowo elementy obserwacji astronomicznych oraz osobno zasady prowadzenia obserwacji Słońca, meteorów i gwiazd zmiennych. Dobre przygotowanie organizacyjnej strony kursu zawdzięczać należy Prezesowi Oddziału PTMA w Opolu mgr inż. Edwardowi Pospiszyłowi.
Kurs zorganizowany wspólnie przez Zarząd Główny PTMA i Zarząd Oddziału w Opolu był pierwszym z serii tego rodzaju imprez jakie Zarząd Główny zamierza przeprowadzić i w innych Oddziałach Towarzystwa dla spopularyzowania amatorskich obserwacji.
Andrzej Słowik

Urania 12/1965, str. 360-361, Kronika PTMA - Sprawozdanie z turnusu obserwacyjnego Szkolnego Kółka Astronomicznego ze Szczecinka

W dniach od 23 lipca do 7 sierpnia 1965 roku w Radaczu kolo Szczecinka odbył się turnus obserwacyjny Kółka Astronomicznego przy I Liceum Ogólnokształcącym im. Ks. Elżbiety w Szczecinku. Udział w nim wzięli: Lech Barski, Jerzy Cyran, Feliks Hreborowicz, Jerzy Lewandowski, Józef Mikulski, Jan Rabiej, Janusz Samojlo, Zbigniew Suplicki i Mirosław Truskowski.
Sprzęt obserwacyjny wypożyczono ze Szczecineckiego Oddziału PTMA i Lic~um Ogólnokształcącego w Szczecinku. Stanowiły je trzy lunety AT-l, teleskop typu Maksutowa (własność sekretarza Szczecineckiego Oddziału PTMA p. Giedrysa), reflektor o średnicy 150 mm oraz lunetka o średnicy 64 mm.
Celem turnusu była nauka obserwacji gwiazd zmiennych, Słońca, sztucznych satelitów Ziemi, meteorów oraz przygotowanie członków Kółka do startu w IX Olimpiadzie Astronomicznej. Pomimo tego, iż turnus miał zasadniczo charakter szkoleniowy, wyznaczono 29 minimów dla 7 gwiazd zmiennych (RZ Cas, 00 Aql, V 505 Sgr, BV 382, XZ Per, U Oph, EE Peg) z 495 obserwacji. Na szczególną uwagę zasługują obserwacje odkrytej bardzo niedawno gwiazdy zmiennej BV 382.
Warunki atmosferyczne były gorzej niż średnie. Wykorzystano wprawdzie 7 nocy obserwacyjnych, jednak większość obserwacji była wykonywana w przerwach między chmurami. Prowadzono także szkolenie teoretyczne w iloci 15 godzin wykładowych (godzina dziennie); 7 godzin poświęcono analizie widmowej, 5 godzin - gwiazdom zmiennym i 3 godziny - Słońcu. Po wykładach teoretycznych (prowadzonych przez niżej podpisanych) toczyły się nieraz wielogodzinne dyskusje, które były chyba głównym czynnikiem powiększenia zasobu wiadomości z astronomii i fizyki.
Obóz był często odwiedzany przez miejscową ludność i uczestników kolonii letniej z Bydgoszczy. Urządzono cztery pokazy nieba wraz z prelekcjami.
Za pomoc w zorganizowaniu turnusu obserwacyjnego uczestnicy pragną podziękować dyrektorowi Liceum Ogólnokształcącego w Szczecinku p. mgr Leopoldowi Czekałowskiemu, Komitetowi Rodzicielskiemu a w szczególności p. p. Józefowi Kaszczykowi, Tomaszowi Białowiejskiemu i Bolesławowi Dziekiewiczowi oraz opiekunce Szkolnego Kółka Astronomicznego, p. prof. Emilii Malczyk.
Lech Barski i Janusz Samojlo